Ο Σταμάτης Κοζάς είναι ένας νέος ταλαντούχος εικαστικός καλλιτέχνης με δυναμική έκφραση και αυθεντικότητα. Η πρώτη του ατομική έκθεση με τίτλο ‘’Mapping Chaos’’ παρουσιάζεται από 15 Νοεμβρίου έως 6 Δεκεμβρίου στην Νέα Πτέρυγα του Νεστοριδείου Μελάθρου και μας έδωσε την ευκαιρία να τον συναντήσουμε και να συνομιλήσουμε μαζί του.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Φωτογραφία Maja Widler
Η έκθεσή σας περιλαμβάνει πίνακες ζωγραφικής και χαρακτικής. Τι σημαίνει για εσάς η ζωγραφική και τι σας τραβάει στη χαρακτική;
Η ζωγραφική είναι ο χώρος όπου αναζητώ ατμόσφαιρα και συναίσθηση· δουλεύω περισσότερο με το χρώμα και την αφαίρεση, προσπαθώντας να μεταφέρω μια εσωτερική κατάσταση.
Η χαρακτική, από την άλλη, έχει για μένα έναν πιο τελετουργικό και χειρωνακτικό χαρακτήρα. Η διαδικασία του σχεδιασμού, του χαράγματος, της αναμονής και της αποκάλυψης της εικόνας στο πιεστήριο με φέρνει σε μια κατάσταση συγκέντρωσης και στοχασμού που δύσκολα βρίσκω αλλού.
Είναι δύο μέσα διαφορετικά, που όμως συναντιούνται στην ανάγκη μου να παρατηρήσω τον χρόνο και την αλλαγή.
Τι ακριβώς θα δούμε στην έκθεσή σας;
Στην έκθεση παρουσιάζω μια ενότητα έργων ζωγραφικής και χαρακτικής που δημιουργήθηκαν κατά την περίοδο 2021-2023 και κατά την διάρκεια των σπουδών μου μέσα σε μια περίοδο εσωτερικής αναζήτησης και μετάβασης. Είναι μια προσπάθεια να χαρτογραφήσω τις μεταβολές του εαυτού μου μέσα από χρώματα, υφές και ίχνη.
Τα έργα λειτουργούν σαν αποσπάσματα ενός προσωπικού ημερολογίου αλλά και ώς ένα ημερολόγιο που καταγράφει την σπουδή μου και την εξέληξη μου πάνω στην τέχνη, όπου συνυπάρχουν φανταστικά τοπία, ατμόσφαιρες και αποτυπώσεις καθημερινών συναισθημάτων από τη σύγχυση μέχρι την ηρεμία.
Με τι διάθεση δημιουργήσατε αυτά τα έργα;
Η διάθεση ήταν συχνά αντιφατική. Άλλοτε ένιωθα χάος, ταχύτητα, θόρυβο· άλλοτε μια ανάγκη για ακινησία και παρατήρηση. Η δουλειά έγινε ένας τρόπος να βάλω τάξη σε αυτό που δεν μπορούσα να εξηγήσω με λόγια.
Μέσα από τη διαδικασία, βρήκα έναν χώρο όπου μπορούσα να επιβραδύνω, να ακούσω τον εαυτό μου και να αφήσω το έργο να με κατευθύνει. Τα έργα δημιουργήθηκαν με αφοσίωση και διάθεση για πειραματισμό.
Δίνετε μεγαλύτερη σημασία στο σχέδιο ή στο χρώμα;
Στη ζωγραφική, το χρώμα είναι ο κύριος φορέας έκφρασης, είναι αυτό που δημιουργεί τον χώρο, την αίσθηση και την κίνηση. Στη χαρακτική όμως, το σχέδιο και η γραμμή έχουν πρωταγωνιστικό ρόλο.
Θα έλεγα πως δεν υπάρχει ιεραρχία· κάθε υλικό φανερώνει διαφορετικές ανάγκες και με οδηγεί αλλιώς.
Πότε ξέρετε ότι ένα έργο σας είναι ολοκληρωμένο;
Όταν νιώσω ότι δεν έχω τίποτα άλλο να του δώσω χωρίς να το “πιέσω”. Υπάρχει μια στιγμή όπου το έργο αποκτά τη δική του παρουσία, μια ισορροπία που δεν φαίνεται αλλά αισθάνεται. Όταν φτάσω εκεί σταματώ, ακόμη κι αν η αμφιβολία παραμένει.
Πιστεύετε ότι ο καλλιτέχνης βλέπει τον κόσμο διαφορετικά από τους άλλους;
Νομίζω πως ο καλλιτέχνης παρατηρεί πολυεπίπεδα. Σταματά σε πράγματα που οι περισσότεροι προσπερνούν. Ίσως βλέπει τον κόσμο μέσα από στρώσεις: το φανερό, το υπόγειο, το συναισθηματικό. Δεν είναι απαραίτητα “διαφορετική” ματιά· είναι πιο λεπτομερής, πιο ευαίσθητη, συχνά πιο αργή.
Υπάρχουν άνθρωποι ή γεγονότα που σας έχουν βαθιά επηρεάσει;
Με έχουν επηρεάσει οι τόποι όπου έζησα: η Ρόδος με τον έντονο ρυθμό του καλοκαιριού και την σιωπή του χειμώνα και η Φλώρινα με την στατικότητα και τον χρόνο που κυλά αργά. Αυτές οι αντιθέσεις διαμόρφωσαν τον τρόπο που αντιλαμβάνομαι τον χώρο και το συναίσθημα.
Επίσης έπαιξαν μεγάλο ρόλο για εμένα οι φιλίες μου και οι συναναστροφές μου με άλλους καλλιτέχνες, αλλά και οι καθηγητές μου οι οποίοι μας εισήγαγαν σε έναν κόσμο με πολλή αγάπη για το αντικείμενο της τέχνης.

ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΣΤΑΜΑΤΗΣ ΚΟΖΑΣ
Ο Σταμάτης Κοζάς είναι καλλιτέχνης με έδρα την Ελλάδα και γεννήθηκε το 1998 στο νησί της Ρόδου. Σπούδασε στο Τμήμα Εικαστικών και Εφαρμοσμένων Τεχνών του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, όπου εισήχθη το 2016.
Κατά τη διάρκεια των σπουδών του παρακολούθησε Ζωγραφική στο εργαστήριο του Γιάννη Καστρίτση και Χαρακτική στο εργαστήριο της Σοφίας Παπαδοπούλου.
Την περίοδο 2021–2022 συμμετείχε στο πρόγραμμα Erasmus+ στην Ακαδημία Καλών Τεχνών Strzemiński στο Λοτζ της Πολωνίας, όπου σπούδασε Ζωγραφική, Χαρακτική, Λιθογραφία και Σχέδιο.
Αποφοίτησε το 2023 και από τότε ξεκίνησε την πορεία του ως νέος εικαστικός, αναζητώντας ευκαιρίες για καλλιτεχνικές διαμονές και συμμετοχές σε συνεργατικά ή εθελοντικά καλλιτεχνικά προγράμματα.
