Φώτης Βάρθης, χαρακτική.

ΦΩΤΗΣ ΒΑΡΘΗΣ «Η τέχνη πρέπει να θέτει πρώτα ερωτήματα, μετά να προσπαθεί να τα απαντήσει» Ποια είναι η σχέση σας με τη Ρόδο και πώς προέκυψε η έκθεση; Την Ρόδο την είχα επισκεφτεί αρκετά χρόνια πριν. Στην ουσία ήταν ο σταθμός μου για να επιστρέψω από ένα ταξίδι που είχα κάνει στην Χάλκη. Είχα περάσει σχεδόν μια μέρα στο νησί, το μεγαλύτερο μέρος της γυρνώντας μέσα στην Μεσαιωνική Πόλη από την οποία μαγεύτηκα και έχω ακόμα πολύ έντονες αναμνήσεις. Όταν φιλικά μου πρόσωπα απ' το νησί μου πρότειναν να παρουσιάσω την δουλειά μου εκεί δεν είχα δεύτερες σκέψεις. Νομίζω πως η ατμόσφαιρα της πόλης δένει με τα έργα με έναν πολύ όμορφο τρόπο. Ήρθα σε επικοινωνία με την Ε.Α.Δ. ζητώντας να μου παραχωρήσουν την Πύλη Ντ'Αμπουάζ και έτσι διοργανώθηκε η έκθεση. Με διευκόλυναν στην διεξαγωγή αυτού του εγχειρήματος εξ αρχής ο Γ. Μαχαιρίδης και η Ε. Μαχαιρίδη καθώς και άλλοι φίλοι τους οποίους ευχαριστώ πολύ. Τι είναι αυτό που σας εμπνέει στο βυζαντινό στοιχείο; Η βυζαντινή τέχνη έχει έναν συναρπαστικό τρόπο να επικοινωνεί με τον θεατή. Είναι μια εικαστική γλώσσα άρτια, ίσως απ τις πιο ολοκληρωμένες, την οποία προσπαθώ να συλλαβίσω. Μέσα στα χρόνια η βυζαντινή τέχνη έχει αντέξει ακριβώς γιατί κουβαλάει μέσα της όλα αυτά τα στοιχεία που κάνουν μια τέχνη μεγάλη άρα και αληθινή. Αποτελεί μέρος της αισθητικής μας αν και έμεινε στον κόσμο ως μια τέχνη για θρησκευτική χρήση. Παρατηρώ όμως πως υπάρχουν σημερινά ρεύματα και στην μουσική όπως και στα εικαστικά που ξαναβρίσκουν όλη αυτή την παράδοση και πολύ άξια μας την ξαναπαρουσιάζουν. Έτσι κι εγώ προσπαθώ να ανασύρω κάτι απ αυτή την ομορφιά και να την αποδώσω μέσα απ' το έργο μου. Επηρεάζει η θρησκευτικότητα το έργο σας και, εάν ναι, με ποιο τρόπο; Πολλές φορές ως τώρα έργα ξεκίνησαν από σκέψεις πάνω στην πίστη. Μετατρέπονται στην πορεία σε κάτι προσωπικό, δυστυχώς είμαστε βιωματικά όντα οπότε φιλτράρουμε τα πάντα μέσα απ τις δικές μας εμπειρίες. Έτσι στο τέλος το έργο μπορεί να εξελιχθεί σε κάτι άλλο διατηρώντας λίγα ή πολλά χαρακτηριστικά απ την ιδέα που το γέννησε. Πιστεύετε ότι η τέχνη πρέπει να μεταδίδει «μηνύματα» ή όχι; Η τέχνη πρέπει να θέτει πρώτα ερωτήματα, μετά να προσπαθεί να τα απαντήσει. Συχνά θέτει ερωτήσεις και στον ίδιο της τον εαυτό. Αν δεν υπάρχει κάποιο μήνυμα, σε οποιοδήποτε επίπεδο, δε νομίζω πως μπορούμε να μιλήσουμε για τέχνη. Αν δεν αφορά κανέναν, δεν επικοινωνεί με κανέναν δεν υπάρχει λόγος δημιουργίας. Τι είναι η Ρομφαία της Αυγής; Η Ρομφαία είναι ένα αυθεντικό βιβλίο που αποτελείτε από 14 ξυλογραφίες και κείμενο. Αυτό σημαίνει πως το κάθε αντίτυπο είναι ένα έργο. Διηγείται μέσα από ένα παραμύθι το οποίο έγραψα τις περιπέτειες τριών νέων που ακολούθησαν διαφορετικές διαδρομές θέλοντας να φτάσουν σε έναν κοινό στόχο. Υπάρχουν 52 αριθμημένα αντίτυπα του βιβλίου το οποίο είναι σε μορφή φακέλου και περιέχει τη σειρά των έργων και τα δίφυλλα του κειμένου που τα συνοδεύουν. Εκτός των βιβλίων υπάρχουν και 15 αριθμημένα αντίτυπα των χαρακτικών ως αυτόνομα έργα. Πώς γεννήθηκε η ιδέα για τη Ρομφαία της Αυγής; Ξεκίνησε από μια φράση που διάβασα στο βιβλίο "οι περιπέτειες ενός προσκυνητή". Αυτή διαμόρφωσε στο μυαλό μου τον σκελετό της ιστορίας πάνω στον οποίο δούλεψα το κείμενο. Εκεί ήρθαν να προστεθούν σκέψεις και βιώματα τα οποια συχνά δημιουργούνταν στην πορεία του έργου. Ήθελα εκείνη την περίοδο να βρω έναν τρόπο να δουλεύω με έναν συνεχή ρυθμό και να περάσω από πολλά στάδια που αφορούν την χαρακτική. Η δημιουργία ενός βιβλίου ήταν η καλύτερη λύση καθώς απαιτούσε συντονισμό πολλών διαφορετικών εργασιών, από τα σχέδια, την χάραξη και το τύπωμα των έργων, τα κείμενα και την μέθοδο παραγωγής τους ως την τελική μορφή του φακέλου. Ήταν μια χρονοβόρα διαδικασία που δύσκολα θα ολοκλήρωνα χωρίς την καθοδήγηση του δασκάλου μου Γ. Γουρζή και του εξοπλισμού του Α' εργαστηρίου Χαρακτικής της ΑΣΚΤ. Πώς είναι τα πράγματα σήμερα στην Ελλάδα για τη χαρακτική; Είμαι αισιόδοξος και όχι χωρίς λόγο. Υπάρχει μια γενιά νέων χαρακτών που έχουν τα εφόδια να θυμίσουν στον κόσμο τον πλούτο της χαρακτικής. Υπάρχει το πνεύμα, το ταλέντο και η όρεξη, έχω μεγάλη πίστη σ' αυτούς τους ανθρώπους. Ποιος θεωρείτε ότι είναι ο ρόλος του καλλιτέχνη μέσα στην κοινωνία; Ο ρόλος του καλλιτέχνη αλλάζει μέσα από το πως διαμορφώνονται οι κοινωνίες, έχει πάρει διάφορα πρόσωπα μέσα στην ιστορία της τέχνης. Απ την εποχή που δεν ονομαζόταν καν "καλλιτέχνης" αλλά ένας απλός τεχνίτης χαμηλής τάξης ως την αποθέωση του ως ιδιοφυία, από χειρωνάκτης ως ένα ρομαντικό-αυτοκαταστροφικό υποκείμενο. Αν πρέπει να βρω έναν ρόλο για το σήμερα θα έλεγα πως ο καλλιτέχνης θα πρέπει να γίνει η λάσπη που θα ενώσει αυτή τη σκόρπια κοινωνία. Και να μην αυτοαποκαλείται "καλλιτέχνης"... είναι και αδόκιμο και αστείο. Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη Ο Φώτης Βάρθης παρουσιάζει το αυθεντικό βιβλίο του «Η Ρομφαία της Αυγής» σε μια σειρά χαρακτικών έργων στην Πύλη ντ’Αμπουάζ στη Μεσαιωνική Πόλη της Ρόδου. Εγκαίνια: Κυριακή 18 Σεπτεμβρίου 2016, στις 20.00 Διάρκεια έκθεσης: 18-28 Σεπτεμβρίου 2016 ώρες λειτουργίας: 10.00-13.00 και 17.00-22.00 Υπό την αιγίδα της Εφορείας Αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου – Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού. Χορηγός επικοινωνίας: 103.7 Στο Κόκκινο Ρόδου Λίγα λόγια για τον δημιουργό: Ο Φώτης Βάρθης γεννήθηκε το 1983 στην Αθήνα, με καταγωγή απ' την Κέρκυρα. Ολοκλήρωσε τις σπουδές του στην γραφιστική και εισάχθηκε το 2009, στην ΑΣΚΤ της Αθήνας. Αποφοίτησε με άριστα από το Α’ εργαστήριο χαρακτικής το 2015, με καθηγητή τον Γ. Γουρζή, έχοντας επίσης παρακολουθήσει 4 χρόνια στο Γ' εργαστήριο ζωγραφικής. Το 2012 παρακολούθησε σεμινάρια βυζαντινής βιβλιοδεσίας στο καλλιτεχνικό βιβλιοδετείο του Μ. Λέγγα στο πλαίσιο του προγράμματος STUDITE. Το έργο του επιλέχθηκε μεταξύ των τριών που εκπροσώπησαν την συμμετοχή της Ελλάδας σε πανευρωπαϊκές εκθέσεις. Στην Ελλάδα η έκθεση φιλοξενήθηκε στο Βυζαντινό και Χριστιανικό Μουσείο. Το 2014 έργο του συμμετείχε στην 7η Μπιενάλλε φοιτητών στο Ίδρυμα Θεοχαράκη. Το 2015 πήρε μέρος σε ομιλία σχετικά με την νεοβυζαντινή ζωγραφική με τίτλο «Η ψυχανάλυση συναντά την τέχνη» στο Ίδρυμα Αγγέλου & Λητώς Κατακουζηνού μεταξύ διακεκριμένων εικαστικών (όπως ο κ. Δ. Χατζηαποστόλου και π. Σ. Σκλήρης). Το 2016 το αυθεντικό βιβλίο του «Η Ρομφαία της Αυγής» επιλέγεται μεταξύ έργων καταξιωμένων χαρακτών για την έκθεση 100 χρόνων νεοελληνικής χαρακτικής στο Σισμανόγλειο Μέγαρο στην Κωνσταντινούπολη, της συλλογής της κας Π. Κολλιαλή. Τα έργα του έχουν εκτεθεί σε γκαλερί, στο Βυζαντινό Μουσείο, πολυχώρους τέχνης βιβλιοπωλείων κλπ, βρίσκονται σε ιδιωτικές συλλογές, μουσεία και συλλογές τραπεζών και έχουν δημοσιευθεί σε άρθρα εντύπων και ηλεκτρονικών ΜΜΕ σχετικά με την νεοελληνική χαρακτική. Έχει συνεργαστεί με εκδότες, κυρίως στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ. Για το έργο του ο ίδιος αναφέρει: «Εκτός από τη χαρακτική και αφού έχω λάβει σεμινάρια βιβλιοδεσίας, με έμφαση στην τεχνική της ξυλογραφίας, σχεδιάζω και δημιουργώ αυθεντικά βιβλία. Η βυζαντινή ζωγραφική, ως εικαστική τέχνη, σχετίζεται με τα θέματα που απεικονίζονται στα έργα μου, προσπαθώντας να μεταφέρει μια ζωγραφική παράδοση αιώνων, η οποία διατηρείται, ανανεώνεται και εμπλουτίζεται. Το θέμα της πίστης, που εκφράζεται από τον άνθρωπο, όχι μόνο για το θείο, αλλά και για τον εαυτό του και τον συνάνθρωπο, καθώς και η σχέση του σύγχρονου ανθρώπου με την πνευματικότητα, συχνά επιστρέφουν στις αλληγορικές συνθέσεις που δημιουργώ». Για το έργο του Φώτη Βάρθη, ο καθηγητής Α’ εργαστηρίου χαρακτικής της ΑΣΚΤ, Γιάννης Γουρζής, σημειώνει: «Τον Φώτη τον γνώρισα όταν αποφάσισε να σπουδάσει Χαρακτική στην ΑΣΚΤ. Μετρημένος, σοβαρός και πάνω απ' όλα εργατικός στην εικαστική σπουδή του. Με το πέρασμα του χρόνου όλο και πιότερο αφοσιωμένος στην λεπτή Τέχνη της Χαρακτικής. Η εκπόνηση των σχεδίων και συνθέσεων έπαιρνε σιγά σιγά σάρκα και οστά μιας πιο συγκεκριμένης και συγκροτημένης κατεύθυνσης. Το όραμά του, τα θέματα που αφορούν στην αξία πίστη, εκφραζόταν - και εκφράζεται - μέσω προσωπικών διαλογισμών ηθικών κατευθύνσεων. Εξωτερίκευσε το όραμα αυτό, μέσα από χαρακτικά - ξυλογραφίες κυρίως - που εξέπεμπαν έναν εαυτό με βάθος αλλά και χειρωνακτική ικανότητα τέτοια ώστε το εικαστικό του αποτέλεσμα να παρουσιάζει αρτιότητα. Μελετά πλέον και εφαρμόζει την σκέψη σε εικόνα με επιτυχία. Πιστεύω πως έχει πλέον όλα εκείνα τα φόντα να δημιουργεί - φιλοτεχνεί και να μετουσιώνει τις σκέψεις του, σταθερός στην βασική αξία: την πίστη».