«Η δημιουργία πρώτα απ’ όλα είναι θέμα αντοχής»
Αντώνης Κυζούλης
Πριν από λίγες εβδομάδες στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου απολαύσαμε ποιήματα του Κωνσταντίνου Καβάφη μελοποιημένα από τον ρόδιο συνθέτη Αντώνη Κυζούλη και ερμηνευμένα από την Μπέττυ Χαρλαύτη στη μουσική παράσταση «Ξένος εγώ, ξένος πολύ».
Στον ίδιο χώρο την Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου θα δούμε «Το Τραγούδι της Θαλασσινής» όπου ο Αντώνης Κυζούλης ντύνει με μουσική ποιήματα των Φώτη Βαρέλη και Γιάγκου Βαρέλη, τα οποία ερμηνεύει η υψίφωνος Αναστασία Βαρέλη.
Με αφορμή την πρώτη επίσημη παρουσίαση αυτού του πολύ σημαντικού έργου συνομιλήσαμε με τον ταλαντούχο συνθέτη.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Φωτογραφία Ευαγγελία Κακλιού
Πώς προέκυψε "Το Τραγούδι της Θαλασσινής" και τι ήταν αυτό που σας ενέπνευσε;
Το έργο οφείλεται κατ’ αρχήν στον φίλο μου Γιώργο Καραγιαννιό, ο οποίος πριν από τρία χρόνια είχε την ιδέα για ένα μεγάλο αφιέρωμα στον Φώτη Βαρέλη. Προσφέρθηκε να με φέρει σε επαφή με την ανιψιά του ποιητή, την διακεκριμένη υψίφωνο Αναστασία Βαρέλη, η οποία είναι κόρη του επίσης πολύ σημαντικού ποιητή, Γιάγκου Βαρέλη. Έτσι αποφασίσαμε να προχωρήσουμε το εγχείρημα, το οποίο ομολογώ ότι μουσικά το συγκαταλέγω μεταξύ των πλέον ώριμων έργων μου.
Βέβαια οφείλω να αναφερθώ στον Αντιδήμαρχο Πολιτισμού κ. Αλέξανδρο Κολιάδη, ο οποίος από την πρώτη στιγμή υιοθέτησε την πρόταση μας με θέρμη. Ομολογώ ότι δίχως την αμέριστη στήριξη του κ. Κολιάδη και σύσσωμου του Δ.Ο.Π.Α.Ρ., το έργο, λόγω πληθωρικότητας ως προς την παραγωγή, δεν θα ήταν δυνατό να παρουσιαστεί στο κοινό.
Στην ερώτηση σας, τι με ενέπνευσε θα σας απαντήσω ότι αρχικά η ποίηση του Φώτη και του Γιάγκου Βαρέλη ήταν από μόνη της μία κινητήριος δύναμη, λόγω της μουσικότητας των κειμένων που κλήθηκα να μελοποιήσω. Εν συνεχεία ένα κομμάτι της έμπνευσης μου το οφείλω εν πολλοίς στο γεγονός ότι έγραφα ένα μουσικό έργο που είναι μία ωδή στον τόπο όπου γεννήθηκα και διαμένω.
Γνωρίζατε προσωπικά τον Φώτη ή τον Γιάγκο Βαρέλη;
Δυστυχώς η μόνη ελάχιστη επαφή που είχα με τον Φώτη Βαρέλη, ήταν στα χρόνια που ήμουν σπουδαστής στο Δημοτικό Ωδείο Ρόδου που τότε συστεγαζόταν με την Δημοτική Βιβλιοθήκη στη Ροδιακή Έπαυλη. Εκεί τον έβλεπα σχεδόν κάθε πρωί βυθισμένο σε βιβλία, με το καφεδάκι του και πάντα με ένα ευγενές και γλυκύτατο χαμόγελο. Τον Γιάγκο Βαρέλη δεν τον γνώρισα ποτέ παρά μόνο μέσα από μετέπειτα διηγήσεις της κόρης του Αναστασίας και φυσικά μέσα από την ποίηση του.
Είναι περιττό νομίζω να προσθέσω το οτιδήποτε για την αξία τους. Μιλάμε για πολύ σημαντικές μορφές των Δωδεκανησιακών Γραμμάτων που αξίζουν τον σεβασμό και την αγάπη μας.
Τι προκλήσεις έχει η μελοποίηση σε σχέση με την απλή σύνθεση;
Η διαδικασία της μουσικής ανάδειξης του ποιητικού λόγου είτε αυτός είναι έμμετρος είτε όχι, είναι πάντοτε η ίδια. Να αναδείξεις το λόγο διατηρώντας πάντα την προσωπική σου μουσική γλώσσα, προκειμένου να έχεις ένα αποτέλεσμα ειλικρινές. Ειδικότερα στον ποιητικό στίχο, οι εκάστοτε μόδες δεν μπορούν να είναι αυτοσκοπός.
Πώς ξεκίνησε η μουσική σας διαδρομή που σας οδήγησε έως εδώ;
Η μουσική μου σταδιοδρομία ξεκίνησε το 1998 όπου ήμουν μόλις 23 ετών, όταν χάρη στον Μανώλη Αντώνογλου κλήθηκα να γράψω τη μουσική της Αριστοφάνειας κωμωδίας, «Θεσμοφοριάζουσες», σε συνεργασία με το Συμιακό Θέατρο και το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ρόδου. Κατευθείαν στα βαθιά παρά την τότε απειρία μου.
Έχω υπέροχες μνήμες και από εκείνη την περίοδο και από εκείνη την παράσταση.
Έκτοτε όλα πήραν το δρόμο τους ο οποίος άλλοτε υπήρξε εύκολος και άλλοτε δύσκολος. Όπως και σε κάθε επάγγελμα άλλωστε.
Υπήρξαν συνθέτες, μουσουργοί ή άλλοι καλλιτέχνες που υπήρξαν πρότυπα και φωτεινά παραδείγματα για εσάς;
Πολλοί και θαυμαστοί. Αλλά εάν θα πρέπει να αναφερθώ στον ένα και μοναδικό, αυτός είναι ο Μάνος Χατζιδάκις. Δεν τον γνώρισα, αλλά το έργο του και η στάση ζωής του με καθόρισαν κατά τρόπο καταλυτικό. Και το σημαντικότερο όλων, ήταν ότι μέσα από τη μελέτη αυτής της προσωπικότητας μπόρεσα να σταθώ με σιγουριά στα πόδια μου και να αποβάλλω όλα τα περιττά στοιχεία που βασανίζουν έναν άνθρωπο στην πρώιμη νεότητα του, όπου κουβαλάει την πολλές φορές ανόητη πλευρά της εφηβείας του. Με λίγα λόγια του οφείλω ερήμην του, πάρα πολλά και καθοριστικά.
Από πού αντλείτε έμπνευση για τις συνθέσεις σας;
Από την οργανωμένη και επίμονη εργασία.
Ποια είναι η διαδικασία σύνθεσης ενός έργου; Πείτε μας κάτι από τα μυστικά της τέχνης σας.
Ο μόνος κοινός παρανομαστής μεταξύ διαφορετικών έργων, είναι ο δημιουργός να γνωρίζει εξ αρχής τι θέλει να πει. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τη μουσική αλλά για όλες τις Τέχνες. Δίχως αυτή την εκ των προτέρων γνώση είναι μάλλον αδύνατο να καταλήξεις σε ένα στιβαρό αποτέλεσμα.
Αν ξέρεις πού στοχεύεις εξ αρχής τότε αυτομάτως έχεις φτιάξει ένα πλαίσιο που είναι αναγκαίο για να έρθει και έμπνευση. Αυτό είναι το πρώτο και σύντομο στάδιο. Στη συνέχεια τίποτε άλλο παρά μελέτη και εργασία, που πολλές φορές μπορεί να είναι και επίπονη. Η δημιουργία πρώτα απ’ όλα είναι θέμα αντοχής…
Τι δυσκολίες μπορεί να προκύψουν στην ολοκλήρωση και παρουσίαση ενός έργου, από τη στιγμή της σύλληψης μέχρι την ώρα της παράστασης;
Κανονικά το δυσκολότερο στοίχημα θα πρέπει να είναι ο ολοκλήρωση του έργου. Στην πράξη όμως τελικά η διαδικασία του ανεβάσματος μπορεί να αποδειχθεί πολύ πιο κουραστική και ψυχοφθόρα, διότι παύεις να είσαι μόνος σου και προστίθενται και άλλοι. Εκεί τίθεται θέμα ευθυκρισίας και… τύχης, ώστε να διαλέξεις τους σωστούς και κατάλληλους συνεργάτες.
Ευτυχώς, με κάποιες ελάχιστες εξαιρέσεις, στάθηκα μέχρι τώρα πολύ τυχερός όλα αυτά τα χρόνια και είμαι ευγνώμων για αυτό.
Με ποιους μουσικούς θα θέλατε να συνεργαστείτε ή να ξανασυνεργαστείτε;
Με όλους όσους συνυπήρξαμε έχω να θυμάμαι πολύ ωραίες στιγμές. Και ανάλογα με το έργο, δεν εξαιρώ κανέναν από την επιθυμία μου για μία εκ νέου συνεργασία.
Πώς σας έχει επηρεάσει η πανδημία ως καλλιτέχνη και ως άνθρωπο;
Αναμφισβήτητα έπαιξε μεγάλο ρόλο στην καθυστέρηση πραγματοποίησης πολλών σχεδίων με το ανάλογο κόστος, ψυχικό και υλικό. Αλλά χιουμοριστικά μιλώντας, ως Έλληνας καλλιτέχνης είμαι οπλισμένος με Ιώβεια υπομονή και έτσι παραμένω ενεργός και αισιόδοξος. Θα ήταν ντροπή από πλευράς μου να παραπονεθώ για κάτι, διότι άλλοι άνθρωποι μεταξύ των οποίων πολλοί και άξιοι καλλιτέχνες, όλη αυτή την περίοδο υπέφεραν και υποφέρουν τα πάνδεινα. Δυστυχώς…
Πώς φαντάζεστε ότι θα είναι το ιδανικό σας μέλλον;
Με την σύντροφό μου Άννα, τις οικογένειες μας, τους δικούς μας ανθρώπους και με ακόρεστη την ανάγκη της Δημιουργίας.
Το Τραγούδι της Θαλασσινής
«Το Τραγούδι της Θαλασσινής» είναι η ιστορία της Δωδεκανήσου από τα χρόνια της σκλαβιάς μέχρι την απελευθέρωσή της αφηγημένη με στίχους των ποιητών Φώτη Βαρέλη και Γιάγκου Βαρέλη.
Ένα διαχρονικό λυρικό έργο, ωδή στις χρόνια του πόνου και της καταφρόνιας, στην σπίθα της ελπίδας, στην τόλμη του αγώνα, στην χαρά της νίκης και στην ομορφιά της ζωής και των νησιών μας.
Ο Αντώνης Κυζούλης μελοποίησε αυτούς τους στίχους, που θα ερμηνεύσει η ρόδια διακεκριμένη υψίφωνος Αναστασία Βαρέλη, η οποία υπογράφει επίσης την επιλογή των κειμένων και την δραματουργία της παράστασης. Ως αφηγητές συμμετέχουν η Ζωή Κοκαλά και ο Σπύρος Συρόπουλος.Στο μουσικό έργο συμπράττει η Χορωδία του Δημοτικού Ωδείου Ρόδου «Πόλις», υπό τη διεύθυνση και διδασκαλία της Άντζελας Σπανού.
Τρίτη 21 Σεπτεμβρίου 2021, ώρα 21.00
Παλάτι Μεγάλου Μαγίστρου
Είσοδος δωρεάν
Κρατήσεις θέσεων στο τηλ. 22410 27427 (εσ. 5).
