Έργα δυνατά, πρωτότυπα, ιδιαίτερα. Η εντυπωσιακή έκθεση «Έσω Σκιές» του Αργύρη Κάλτσιου στην αίθουσα τέχνης Chili Art Gallery μας έδωσε την ευκαιρία να έχουμε μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση μαζί του.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Είστε αρχιτέκτονας, επιχειρηματίας, μεταφραστής, λογοτέχνης και εικαστικός, για να αναφέρω μερικές από τις ιδιότητές σας. Ποιο νήμα συνδέει μεταξύ τους όλες τις εκφάνσεις της δημιουργικότητάς σας;
Η πολυπραγμοσύνη δεν υπήρξε συνειδητή επιλογή αλλά αυθόρμητη εξέλιξη στην πορεία της ζωής. Δεν έχω αναλύσει τα αίτια, ίσως να αποτελεί απόρροια μιας βαθύτερης ανάγκης για δημιουργία με ελευθερία επιλογών και μέσων και με τη δυνατότητα της διαρκούς ανανέωσης των εργαλείων έκφρασης.
Αν και το σύνηθες είναι η επιλογή ενός μέσου ή ιδιότητας που καλιεργείται εντατικά και με πλήρη αφοσίωση, έχω την πεποίθηση ότι αυτή η επιλογή συνιστά έναν αθέμιτο συμβιβασμό, μια εκ προοιμίου δέσμευση που σου στερεί ελευθερίες κι εναλλακτικές προσεγγίσεις, σε τοποθετεί σε ένα σαφές κι ανελαστικό πλαίσιο όπου παύεις πλέον να ορίζεις κανόνες κι απλά ακολουθείς.
Οπότε, εναντιώνομαι και δηλώνω πολέμιος των εθελόδουλων συμβιβασμών και του βολέματος. Ο αντίλογος σε αυτή τη θέση θα ήταν τα οφέλη που προκύπτουν από την εξειδίκευση όπως η διαρκής βελτίωση συγκεκριμένων δεξιοτήτων και τεχνικών που οδηγεί στην τελειοποίηση του παραγόμενου έργου, κάτι που, ωστόσο, δεν ισχύει τουλάχιστον ως προς τις τέχνες, οι οποίες αλληλοσυμπληρώνονται και απαιτούν πολυδιάστατες προσεγγίσεις.
Μια εναλλακτική και συντομότερη απάντηση στο ερώτημά σας είναι η εξής: είναι θέμα προτεραιοτήτων και στάσης ζωής.
Το νήμα που συνδέει μεταξύ τους όλες τις εκφάνσεις της δημιουργικότητας κάθε πολυπράγμονος ατόμου είναι η προσπάθεια βελτίωσης και ολοκλήρωσης του εαυτού, κι αυτό είναι αδύνατο να επιτευχθεί ακολουθώντας μονοδρόμους, ακόμα κι αν είναι στρωμένοι με ροδοπέταλα.
Πώς και πότε προέκυψε η επιθυμία σας να εκφραστείτε μέσα από τον χώρο της εικαστικής δημιουργίας;
Συμπτωματικά, ως αυθόρμητη αντίδραση για την αποτροπή ενός “εγκλήματος”. Καθόμασταν μπροστά στο τζάκι και ο πλησίον μου ετοιμαζόταν να προσθέσει ένα κομμάτι από κορμό ελιάς στη φωτιά.
Με συνεπήρε η θέα αυτού του κούτσουρου, πλαισιωμένου από τις φλόγες που τρεμόπαιζαν κι έλουζαν τα πανέμορφα νερά του ξύλου με ένα ειδυλλιακό φως που αναδείκνυε την άφταστη ομορφιά που απαντάται μόνο στη φύση. Έμοιαζε με παλλόμενη καρδιά που πάλευε για τις στερνές ανάσες της.
Πρόλαβα, το μάζεψα και το μετέτρεψα σε ένα όμορφο επιτραπέζιο φωτιστικό που, πλέον, κοσμεί κάποιο σαλόνι στην Καλιφόρνια.
Μέχρι τότε, ήμουν μαλωμένος με τις εικόνες, ίσως από αντίδραση για το γεγονός ότι στον σύγχρονο κόσμο καθορίζουν την επικοινωνιακή μας πρακτική εις βάρος του λόγου. Εν τέλει, ενέδωσα κι ανακάλυψα έναν υπέροχο κόσμο έκφρασης κι επικοινωνίας.
Σε ποιές συνθήκες και με ποια διάθεση δημιουργήσατε τα έργα που θα δούμε στην έκθεση «Έσω σκιές»;
Η συλλογή έργων με τον τίτλο “Έσω Σκιές” αποτελεί προϊόν μακροχρόνιου πειραματισμού με καινοτόμα υλικά και καινοφανείς τεχνικές σε συνθήκες ενδοσκόπησης και με συγκεγχυμένη διάθεση.
Κάθε έργο τέχνης, από τη στιγμή της σύλληψης μιας ιδέας έως την ολοκλήρωσή της, αποτελεί έρμαιο των συγκυριών και μεταπλάθεται ανεξάρτητα από τον αρχικό στόχο του δημιουργού.
Έτσι κι εδώ, ενώ τα πρώτα έργα είχαν ως βάση ένα ξεκάθαρα αισθητικό αποτύπωμα, στην πορεία προέκυψαν οι πρωτόφαντοι υγειονομικοί αποκλεισμοί που, αναπόφευκτα, στιγμάτισαν τα επακόλουθα με επικριτική κι αρκούντως νοσταλγική διάθεση.
Τι σας τράβηξε στο ξύλο και την εποξεική ρητίνη, ώστε να αποφασίσετε να τα χρησιμοποιήσετε σαν κυρίαρχα υλικά στην τέχνη σας;
Το ξύλο αποτελεί οικείο υλικό για όλους μας και θεωρώ περιττή την περιγραφή των χαρακτηριστικών του και των δυνατοτήτων ανάδειξής τους.
Η εποξεική ρητίνη, απ’ την άλλη, είναι ένα σύγχρονο υλικό με μοναδικές ιδιότητες όπως διαύγεια, φωτεινότητα, λάμψη και βάθος που, μαζί με την ευελιξία στη χρήση, το καταστούν εξαιρετικά πολύτιμο για την παραγωγή πρωτοποριακών έργων.
Το πάντρεμα των δυο υλικών, που εν πολλοίς λειτουργούν συμπληρωματικά, σε συνδυασμό με τη χρήση κρυφού φωτισμού κι άλλων υλικών, μου έδωσε τη δυνατότητα να παράξω έργα μικτής τεχνικής που διακρίνονται τόσο από το αισθητικό, όσο και από το πολιτικό αποτύπωμα στο οποίο στόχευα και θα ήταν δύσκολο να επιτευχθεί με παραδοσιακές, “μονοποικιλιακές” μεθόδους.
Λένε ότι τα έργα ενός καλλιτέχνη είναι η προσπάθεια έκφρασης και απεικόνισης του εσωτερικού του κόσμου. Αν αυτό ισχύει, τι θέλετε να μας πείτε με τις «Έσω Σκιές»;
Μου ζητάτε να εκφράσω με λέξεις αυτό που δείχνω με εικόνες; Αν ήθελα να εκφραστώ με λέξεις θα έγραφα ένα ακόμη βιβλίο. Η, επί λέξει, απάντηση σε αυτή την ερώτηση είναι ευκόλως προσβάσιμη σε όποιον ανατρέξει στα εκδοθέντα βιβλία μου· τα ίδια λέω κι εκεί, με άλλον τρόπο (ιδού η μαγεία της ποικιλότητας των εκφραστικών μέσων).
Στα εικαστικά έργα, οι λεπτομερείς αναλύσεις είναι περιττές, ίσως ακόμη κι αποπροσανατολιστικές. Ο καθένας μπορεί και πρέπει να κάνει τη δική του ανάλυση, σε σχέση με τις προσωπικές του ανάγκες, αναζητήσεις, προβληματισμούς, βιώματα και κριτική ικανότητα.
Ακόμη κι όταν ο δημιουργός έχει να πει κάτι συγκεκριμένο, ο θεατής οφείλει να το ανακαλύψει από μόνος του. Αλλιώς, μπορεί απλώς να το απολαύσει.
Όπως, εξάλλου, είχε πει και ο Πικάσο: γιατί προσπαθείς να καταλάβεις την τέχνη; Προσπαθείτε να καταλάβετε το τραγούδι ενός πουλιού;
Ποιες προκλήσεις έχει για εσάς ο δρόμος και ο τρόπος που ακολουθείτε για να δημιουργήσετε τα έργα σας;
Οι προκλήσεις είναι πολλές κι ευπρόσδεκτες, κι αυτό είναι ευτύχημα. Η απόλυτη μαγεία της δημιουργικής διαδικασίας βρίσκεται ακριβώς εκεί, στις προκλήσεις και στα εμπόδια που συναντάς στην πορεία και, αναπόφευκτα, σε οδηγούν σε ξέφωτα που δεν είχες σχεδιάσει ή φανταστεί εκ των προτέρων.
Υπήρξαν μέχρι σήμερα κάποιοι άνθρωποι που σας έχουν επηρεάσει βαθιά;
Ναι, υπήρξαν άνθρωποι που με επηρέασαν βαθιά. Το δυστύχημα είναι ότι κάποιοι αποδείχθηκαν ρηχοί. Φεύ!
Πότε και πώς ξέρετε ότι ένα έργο σας είναι ολοκληρωμένο και έτοιμο να το παρουσιάσετε στο κοινό;
Αυτό συμβαίνει είτε όταν δεν βρίσκω τρόπο να το βελτιώσω έτι περαιτέρω, είτε όταν νιώθω τόσο ενθουσιασμένος όσο ο νικητής του τζόκερ.
Τι είναι αυτό που σας εμπνέει κάθε φορά που δημιουργείτε;
Έχω ένα μότο: η έμπνευση προκαλείται μεν, προσκαλείται δε. Με άλλα λόγια, η παρουσία της μπορεί να γίνεται ακούσια μέσω διαφόρων ερεθισμάτων, μπορεί όμως και να εκβιαστεί ανά πάσα στιγμή με απομόνωση κι αυτοσυγκέντρωση.
Κι ενώ τα ερεθίσματα ποικίλουν, η διαδικασία της δημιουργίας είναι ζωντανή κι ευμετάβλητη σε καταστάσεις. Στο τέλος, πιστεύω ότι όλα συγκλίνουν στην ανάγκη μας να κρατηθούμε σε επαφή με την ίδια μας τη φύση, εκεί εντοπίζω την ανυπέρβλητη αξία των τεχνών.
Ο Πλάτωνας είχε πει ότι “το συμφερότερο είναι το συμφωνότερο με τη φύση μας”. Στην ιστορική πορεία που ακολούθησε ο άνθρωπος, παρέκλινε αυτής της αλήθειας ώστε η επιστημονική και τεχνολογική εξέλιξή μας να μην συνάδει πλέον με την πολιτισμική και την πνευματική, όπως εξάλλου αποδεικνύεται κι απ’ την επικαιρότητα.
Λοιπόν, σκοπός της τέχνης δεν είναι να προάγει στοχεύοντας σε κάτι ανώτερο, παρά να μας επαναφέρει σε κάτι βαθύτερο!
Τι σχεδιάζετε για το μέλλον;
Σε πρακτικό επίπεδο, επί του παρόντος, ασχολούμαι με τη δημιουργία μιας νέας σειράς ιδιαίτερων εικαστικών έργων διπλής όψης και τριών διαστάσεων, με ανάρτηση οροφής.
Σε φαντασιακό επίπεδο θα ήθελα να κατασκευάσω μια χρονοκάψουλα που θα με επανέφερε στη δεκαετία του 80’ ή ‘90 κι αφού αυτό δεν είναι εφικτό, θα αρκεστώ στην ακόλουθη ευχή: με κάποιο τρόπο μαγικό να γίνω θρήσκος ώστε να νιώσω συνεπής με μια μόνο προσευχή ή τάμα ή νηστεία... όχι για παγκόσμια ειρήνη, αγάπη, υγεία κι άλλα πομφώδη... μόνο για λίγη, ελάχιστη, μια στάλα περισσότερη παιδεία.
Η συνεργασία σας με την αίθουσα τέχνης Chili Art Gallery πώς προέκυψε;
Έχω μάθει να εμπιστεύομαι τους ανθρώπους που εκτιμώ και με τους οποίους συνεργάζομαι. Ο αξιόλογος επιμελητής Πάρης Καπράλος με σύστησε στους ιδιοκτήτες της γνωστής Αθηναϊκής γκαλερί Chili Art Gallery (www.chiliartgallery.gr) που βρίσκεται στο Θησείο και η διαίσθησή μου με δικαίωσε.
ΑΡΓΥΡΗΣ ΚΑΛΤΣΙΟΣ
Ο Αργύρης Κάλτσιος https://arkal.art/ γεννήθηκε και μεγάλωσε στη Θεσσαλονίκη. Σπούδασε Αρχιτέκτων Μηχανικός στο Πανεπιστήμιο της Ουαλίας, στη Μεγάλη Βρετανία, όπου και απέκτησε δυο τίτλους μεταπτυχιακών σπουδών με αντικείμενα την Περιβαλλοντική Μελέτη Κτιρίων και τη Συντήρηση Ιστορικών Κτιρίων.
Παράλληλα με την επαγγελματική του πορεία ως αρχιτέκτονας και επιχειρηματίας, ασχολείται με μεταφράσεις και συγγραφή άρθρων, ποιημάτων και πεζών, ενώ δίδαξε Ιστορία Τέχνης και Αρχιτεκτονικής σε ιδιωτικά κολέγια. Από το 2002 έως σήμερα έχει εκδώσει τέσσερα λογοτεχνικά και ένα τεχνικό βιβλίο.
Συνεπαρμένος από τη μαγεία των εικαστικών τεχνών, τα τελευταία χρόνια πειραματίστηκε με υλικά και τεχνικές που οδήγησαν σε μια συλλογή έργων που φέρει το προσωπικό του καλλιτεχνικό αποτύπωμα. Ζει και εργάζεται στη Θεσσαλονίκη.
Στα έργα του, με κυρίαρχα υλικά το ξύλο και την εποξεική ρητίνη, διακρίνεται η έκφραση των συναισθημάτων μέσα από την κίνηση του σώματος ενώ επιχειρείται αμέσως η ταύτιση διαθέσεων και, εμμέσως, η ανάδυση απωθημένων.
Ωστόσο, η καλλιτεχνική γλώσσα ποικίλλει κι αλλού κυριαρχούν πολιτικές και πολιτισμικές αναφορές που αναπαρίστανται αλληγορικά ενώ δεν λείπουν και οι αυτοβιογραφικές αφετηρίες. Το 2021 πραγματοποίησε τις δυο πρώτες ατομικές του εκθέσεις στην Δημοτική Πινακοθήκη Πρέβεζας και στην γκαλερί Myrό, στη Θεσσαλονίκη.
Αυτή την περίοδο πραγματοποιείται η τρίτη ατομική έκθεση του με τίτλο «Έσω Σκιές» στην Αθήνα, στην Chili Art Gallery επί της οδού Δημοφώντος 13-15 στο Θησείο. Η έκθεση θα διαρκέσει μέχρι και το Σάββατο 2 Απριλίου 2022.
Ωράριο Λειτουργίας Έκθεσης
Τρίτη, Τετάρτη, Παρασκευή 11:00 - 18:00
Πέμπτη 12:00 - 19.00
Σάββατο 11:00 – 15:00
Δευτέρα, Κυριακή Κλειστά.
Είσοδος Ελεύθερη.
Chili Art Gallery
Η Chili Art Gallery ιδρύθηκε το 2010 και βρίσκεται στο Θησείο δίπλα στο Πολιτιστικό Κέντρο του Δήμου Αθηναίων «Μελίνα», μια ανάσα από το πιο ζωντανό σημείο της πόλης μας, το Γκάζι.
Αποτελεί έναν πολιτιστικό χώρο, όπου οι φιλότεχνοι και το κοινό γενικότερα μπορούν να έρχονται σε επαφή με όλες τις μορφές της Σύγχρονης Τέχνης.
Ζωγραφική, γλυπτική, κολάζ/συνθέσεις, εγκαταστάσεις/κατασκευές, χαρακτική, φωτογραφία, παρουσιάζονται σε μηνιαία βάση με ατομικές και ομαδικές εκθέσεις και events.
Ανακαλύψτε περισσότερα: https://chiliart.gr
Χορηγός Φωτογράφισης
Studio Kotsireas | www.studiokotsireas.gr
Δημοφώντος 13-15
Θησείο 11851, Αθήνα
ΜΕΤΡΟ M3 ΚΕΡΑΜΕΙΚΟΣ / ΗΣΑΠ ΘΗΣΕΙΟ
Τρόλεϊ Νο 21 (από Ομόνοια), Στάση «Φωταέριο»,
Λεωφορεία ΟΑΣΑ 035, 049, 815 Στάση «Φωταέριο»
Προαστιακός Π2, Π2Α, Π3Β
Τηλ.επικ.: 210-7292564, 6936755550
www.chiliart.gr
email: marychiliart@gmail.com
