Η Άρτεμις Χατζηγιαννάκη ερευνώντας την ιστορία της Αθήνας και τη στρωματογραφία της μνήμης της πόλης ανακαλύπτει το Βρυσάκι, τη χαμένη συνοικία της Αθήνας και μας το γνωρίζει μέσα από τις ιστορίες των ανθρώπων του.
Το Βρυσάκι ήταν μία από τις παλιές, πυκνοκατοικημένες γειτονιές στην Αθήνα ανάμεσα στο Θησείο και την Πλάκα. Θυσιάστηκε κατά το μεγαλύτερο μέρος της στη διάρκεια της δεκαετίας του 1930 προκειμένου να προχωρήσει το ανασκαφικό έργο της Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Σπουδών, που έφερε στο φως την Αρχαία Αγορά της Αθήνας.
Η έκθεση “Βρυσάκι. Αναζητώντας τη χαμένη συνοικία” παρουσιάζεται έως 31 Δεκεμβρίου στο Λουτρό των Αέρηδων, σε συνεργασία με το ΥΠΠΟΑ. Ταυτόχρονα κυκλοφορεί το εικαστικό ημερολόγιο τοίχου "Βρυσάκι 2024" με συνοδευτικά κείμενα του δημοσιογράφου και συγγραφέα Νίκου Βατόπουλου.
Το ημερολόγιο είναι δίγλωσσο (ελληνικά – αγγλικά) και περιλαμβάνει δώδεκα εικαστικά έργα της Άρτεμης Χατζηγιαννάκη, ένα για κάθε μήνα. Όλα τα έργα είναι υδατογραφίες που ανακαλούν όψεις της καθημερινότητας στο Βρυσάκι και ανακαλούν την ιδιαίτερη φυσιογνωμία του. Ένα συλλεκτικό ημερολόγιο ιδανικό για δώρο που αποτελεί σημαντική προσθήκη στην ιστορική εικαστική εικονογραφία της Αθήνας.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Πώς και πότε μπήκε η ζωγραφική στη ζωή σας;
Όταν ήμουν μικρή μου άρεσε πολύ να ζωγραφίζω και μάλιστα όταν με ρωτούσαν, τί θα γίνω όταν μεγαλώσω, απαντούσα χωρίς δεύτερη σκέψη, ότι θα γίνω ζωγράφος. Όμως στην πορεία σπούδασα νομικά και έγινα δικηγόρος στην αρχή και συμβολαιογράφος στην συνέχεια.
Με την ζωγραφική ασχολήθηκα πολύ αργότερα, μετά τα πενήντα μου. Με ενθάρρυναν πολύ ο άνδρας μου και τα παιδιά μας, ειδικά τα κορίτσια, που λάτρευαν το σχέδιο και είχαν επιλέξει την αρχιτεκτονική για σπουδές.
Γεννιέται ή γίνεται ο καλλιτέχνης;
Πιστεύω ότι για να αναδείξεις μία δεξιότητα που έτυχε να έχεις χρειάζεται πολύ δουλειά και συνεχής προσπάθεια. Αυτό ισχύει για κάθε εργασία. Απλά στο επιστημονικό επάγγελμα η πολύ καλή απόδοση γρήγορα γίνεται αισθητή, ενώ στην τέχνη δεν είναι αυτονόητο ότι θα αναγνωρισθεί. Άρα, γίνεται κανείς καλλιτέχνης!
Ένας ζωγράφος βλέπει τον κόσμο διαφορετικά από τους άλλους;
Δεν μπορώ να σας απαντήσω σ’ αυτήν την ερώτηση γιατί το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου εργάσθηκα σαν συμβολαιογράφος και αυτό είναι το επάγγελμα που με έχει καθορίσει και με έχει κάνει πραγματίστρια.
Συνεχίζω και βλέπω τον κόσμο αρκετά ρεαλιστικά, σαν ένα συσχετισμό διαφόρων αξιών, δυνάμεων και αλληλοεπιδράσεων, που με αφορά άμεσα και δεν μπορεί να με αφήσει αδιάφορη.
Τι σας ενέπνευσε στο Βρυσάκι ώστε να το κάνετε κεντρικό θέμα της έκθεσης και του ημερολογίου σας;
Μα το γεγονός και μόνο ότι αγνοούσα όλη αυτή την ιστορία ήταν ικανό να εξάψει το ενδιαφέρον μου. Και εγώ μέχρι το 2017 δεν γνώριζα ότι την δεκαετία του ’30 ένα μεγάλο μέρος του τότε ιστορικού κέντρου της Αθήνας (περίπου 25 στρέμματα και 400 σπίτια) κατεδαφίσθηκε για να διευκολυνθεί το ανασκαφικό έργο της Αμερικανικής Σχολής Κλασσικών Σπουδών και να ανακαλυφθεί η Αρχαία Αγορά της Αθήνας.
Πίστευα ότι η Αρχαία Αγορά υπήρχε ανέκαθεν στο σημείο αυτό και στην εμφανή θέση που την βλέπουμε σήμερα και δεν χρειάστηκε να σκάψουν 10 μέτρα βάθος και να κατεδαφίσουν μία ολόκληρη πολιτεία για να την βρουν.
Το σχέδιο ή το χρώμα είναι πιο σημαντικό για εσάς;
Με το χρώμα φωτίζεις ή σκιάζεις ό,τι ζωγραφίζεις και του δίνεις όγκο και ζωντάνια.
Πότε ξέρετε ότι ένας πίνακάς σας έχει ολοκληρωθεί;
Όταν δεν υπάρχει τίποτε άλλο να διορθώσω ή να συμπληρώσω.
Πώς ήταν η καλλιτεχνική σας συνεργασία με τον κ. Νίκο Βατόπουλο, ο οποίος έγραψε τα κείμενα του ημερολογίου;
Όσες φορές είχα την τύχη να συνεργαστώ με τον Νίκο Βατόπουλο, είχαμε μία πολύ γόνιμη συνεργασία, σχεδόν θα έλεγε κανείς απόλυτη ταύτιση απόψεων.
Ο ίδιος επιμελήθηκε την ατομική μου έκθεση «Το Πνεύμα του ’60» (TAF/the art foundation, 2020) και την τελευταία και πιο σημαντική για μένα έκθεση το «Βρυσάκι. Αναζητώντας την χαμένη συνοικία», που φιλοξενείται στο Λουτρό των Αέρηδων και θα διαρκέσει έως 31-12-2023.
Έχουμε συνεργαστεί πολλές φορές και σε ομαδικές εκθέσεις και φυσικά στα τρία τελευταία Αθηναϊκά ημερολόγια.
Αν μπορούσατε να διαλέξετε μία άλλη εποχή για να ζήσετε ποια θα ήταν αυτή;
Δεν σημαίνει ότι επειδή προσπαθώ μέσα από τα έργα μου να ανασυνθέσω το ιστορικό παρελθόν, θα μου άρεσε να ζήσω σε κάποια άλλη εποχή.
Ζούμε και σκεφτόμαστε σαν σύγχρονοι άνθρωποι και ακόμη και το παρελθόν το προσεγγίζουμε με σύγχρονο βλέμμα, με τις σκέψεις και τους συνειρμούς του παρόντος και κυρίως με ένα όραμα για το μέλλον. Δεν νομίζω ότι θα μου άρεσε να ζήσω σε άλλη εποχή.
Τι εύχεστε για το 2024;
Υγεία και ειρήνη. Όλα τα υπόλοιπα έπονται!
