Ο βραβευμένος σκηνοθέτης και πανεπιστημιακός δάσκαλος επί σειρά ετών στο Τμήμα Κινηματογράφου του Α.Π.Θ. Περικλής Χούρσογλου έρχεται στη Ρόδο, προσκεκλημένος από τον "Όμιλο CINE-ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ για τον οπτικοακουστικό εγγραμματισμό".
Την Πέμπτη 29 Φεβρουαρίου 2024 ο σκηνοθέτης θα συντονίσει κινηματογραφικό εργαστήριο (Master Class) βασισμένο στη νέα του ταινία “Εξέλιξη”, η οποία θα προβάλλεται στον Κινηματογράφο Παλλάς στις 22, 26, 27, 28 Φεβρουαρίου 2024.
Το Master Class θα πραγματοποιηθεί στο Εργαστήριο Ψυχολογίας, Παιδαγωγικών Ερευνών και Μέσων στην Εκπαίδευση του Π.Τ.Δ.Ε. (1ος όροφος του κτηρίου ΚΛΕΟΒΟΥΛΟΣ) και θα διαρκέσει τρεις ώρες (6-9μ.μ.) κατά τις οποίες ο Περικλής Χούρσογλου θα παρουσιάσει και θα αναλύσει την εξέλιξη της ...“ΕΞΕΛΙΞΗΣ”.
Με αυτή την ευκαιρία τον συναντήσαμε και είχαμε μαζί του μία πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση γύρω από τον κινηματογράφο, την τέχνη και την ζωή.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Κύριε Χούρσογλου, σπουδάσατε Μαθηματικός, αλλά καταλήξατε Σκηνοθέτης. Πώς προέκυψε η μετάβαση από τον έναν κόσμο στον άλλον;
Σπούδασα Μαθηματικός, όχι για να κάνω έρευνα στα Μαθηματικά, αλλά για να διδάξω σε σχολείο. Ως σκηνοθέτης, με έναν τρόπο πάλι διδάσκω. Πάλι δένομαι με τους συνεργάτες μίας ταινίας, όπως θα δενόμουν με τους μαθητές της τάξης, ο ισχυρός αυτός δεσμός όμως θα διαρκέσει όσο διαρκεί το γύρισμα της ταινίας. Μετά ηθοποιοί, καλλιτεχνικοί συντελεστές, συνεργείο πάνε στην επόμενη, όπως φεύγουν μετά από μία–δύο σχολικές χρονιές και οι μαθητές της τάξης.
Μετά από σχεδόν είκοσι χρόνια διδασκαλίας στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο, πρόσφατα «αφυπηρετήσατε» όπως λέτε. Κοιτώντας πίσω, τι νιώθετε ότι σας έμεινε από όλη αυτή την εμπειρία;
Πολλά! Η επαφή με τα παιδιά που θέλουν να γίνουν κινηματογραφιστές, με νέα παιδιά γενικότερα, είναι κάτι εξαιρετικό. Εξαιρετικό, συνάμα δύσκολο και γι’ αυτό εξαιρετικό. Ένας δάσκαλος διδάσκει και ταυτόχρονα διδάσκεται.
Ποιο είναι το σπουδαιότερο προσόν ενός καλού δασκάλου;
Σε κάθε εξάμηνο υπάρχει το “syllabus”, ο οδηγός διδασκαλίας της διδακτέας ύλης. Αυτό που έλεγα και λέω -ακόμα διδάσκω στη Δραματική Σχολή τού Πειραϊκού Συνδέσμου- είναι: «Για μένα διδακτέα ύλη είναι το κάθε παιδί».
Δεν είναι οι κανόνες του σινεμά, αλλά αυτό που έχει μέσα του κάθε φοιτήτρια και κάθε φοιτητής, που θέλει να πει, μα δεν ξέρει ακόμα πώς, αυτό είναι ό,τι πιο πολύτιμο έχει.
Και τι είναι αυτό που πιστεύετε ότι κάνει έναν καλό κινηματογραφιστή;
Βεβαίως να μάθει την τεχνική, όμως κυρίως να παρατηρεί την ζωή γύρω του. Πώς μιλούν οι άνθρωποι, πώς συμπεριφέρονται, τα ρούχα που φορούν, γιατί φορούν αυτά κι όχι άλλα, σε ποια σπίτια ζουν, τους αρέσει ο αθλητισμός, η ζωγραφική, τι μουσική ακούν, ο χορός;
Να κρυφακούει τις ομιλίες τους. Να παρατηρεί το φως, τους ήχους, το τοπίο. Να προστατεύει και να ασκεί το μυαλό και την ψυχή του. Δεν γίνεται να ζεις μέσα σε «σκουπίδια» και μια ωραία μέρα να βάζεις τα καλά σου και να λες: «Σήμερα θα κάνω τέχνη!». Να διαβάζει, να βλέπει σινεμά. Όλα.
Πώς γεννήθηκε η νέα σας ταινία «Εξέλιξη»;
Μεγαλώνοντας έρχεται η μέρα που κάνεις απολογισμό. Τι έχω κάνει έως τώρα; Είμαι ευχαριστημένος; Για εμάς τα αγόρια ο απολογισμός αυτός γίνεται μπροστά σ’ έναν μεγάλο καθρέπτη που λέγεται «πατέρας».
Πόσο αυτοβιογραφική είναι αυτή η ταινία;
Πολύ. Αλλά ταυτόχρονα -το ΄χω ξαναπεί- ένα σχόλιο που μου άρεσε ήταν κάποιος που έγραψε: «Τοοόσο αυτοβιογραφικός Χούρσογλου και τοοόσο αυτοβιογραφικός ο καθένας μας».
Δεν περιγράφω απλώς πράγματα που μού έχουν συμβεί, συνθέτω πράγματα και συναισθήματα που έχω νιώσει. Δεν κάνω ντοκιμαντέρ, ούτε ψυχανάλυση. Κάνουμε ταινίες για τον κόσμο. Για να μοιραστούμε σκέψεις και συναισθήματα.
Το ταλέντο ή οι επιλογές παίζουν μεγαλύτερο ρόλο στην διαμόρφωση ενός καλλιτέχνη;
Ταλέντο είναι να κάνεις και σωστές επιλογές. Πολλές φορές ασυναίσθητα, κάτι σε τραβάει προς κάπου, δεν ξέρεις πού, όμως το ένστικτό σε οδηγεί. Και βέβαια όχι μόνον ταλέντο και ένστικτο αλλά και τριβή, διάβασμα, ενασχόληση. Αυτό που είπα στην αρχή, δεν νιώθω πως άφησα το σινεμά για το Πανεπιστήμιο, γιατί αυτό που έκανα και στο Πανεπιστήμιο, σινεμά ήταν.
Υπήρξαν στη ζωή σας άνθρωποι ή γεγονότα που σας έχουν βαθιά επηρεάσει;
Βέβαια. Ο Παντελής Βούλγαρης. Ο μοντέρ, θα τον έλεγα κινηματογραφιστή γενικότερα, Τάκης Γιαννόπουλος, ο Γιαν Φλάϊσερ, δάσκαλός μου και συνεργάτης σε 4 από τα 5 σενάρια ταινιών που έχω γράψει και σκηνοθετήσει.
Και φυσικά, οι κοντινοί μου άνθρωποι. Πρώτα η Βαγγελιώ Ανδρεαδάκη που έχουμε παντρευτεί 25 χρόνια, τα παιδιά μας, οι φίλοι μας. Η μητέρα μου.
Τι σας κάνει ευτυχισμένο;
Λέει σε μία στιγμή στην «Εξέλιξη», ο «Νίκος» όταν ο πατέρας του, τον ρωτά: «Είσαι ευτυχισμένος;» «Δέκα λεπτά κρατά η ευτυχία». Δέκα μόνον ίσως είναι υπερβολή, όμως μετά από κάθε «φωτεινή στιγμή», θα βρεθεί κάτι νέο να με βασανίσει.
Αν ζητούσε τη συμβουλή σας ένας νέος καλλιτέχνης που βρίσκεται στο ξεκίνημά του, τι θα του λέγατε;
Θα δανειστώ 3 λέξεις του σκηνοθέτη Ακίρα Κουροσάουα: «Να δουλεύει, να δουλεύει, να δουλεύει».
Σάς ευχαριστώ.
ΠΟΙΟΣ ΕΙΝΑΙ Ο ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΧΟΥΡΣΟΓΛΟΥ
Γεννήθηκε το 1955. Σπούδασε Μαθηματικά και Σκηνοθεσία. Εργάστηκε δίπλα σε σημαντικούς Έλληνες σκηνοθέτες, κυρίως στον Παντελή Βούλγαρη. Σκηνοθέτησε ντοκιμαντέρ για διάφορες εκπομπές στην Ελληνική τηλεόραση.
Έχει γράψει το σενάριο και έχει σκηνοθετήσει 2 μικρού μήκους, 1 τηλεταινία, 5 μεγάλου μήκους και μία σειρά 13 ντοκιμαντέρ με τον τίτλο “Συνάντησα ευτυχισμένους μαστόρους”.
Ταινίες Μικρού μήκους: «Τα μανικετόκουμπα», 1980, «Τυφλό σύστημα», 1983
Μεσαίου μήκους: «Στυλ», 1987
Μεγάλου μήκους
- «Λευτέρης Δημακόπουλος», 1994
- «Ο κύριος με τα γκρι», 1997
- «Μάτια από νύχτα», 2003
- «Ο διαχειριστής», 2009
- «Εξέλιξη», 2023
Οι ταινίες του έχουν τιμηθεί με βραβεία και διακρίσεις τόσο στο εξωτερικό όσο και στην Ελλάδα. Επί 19 χρόνια δίδαξε Σκηνοθεσία στο Τμήμα Κινηματογράφου, της Σχολής Καλών Τεχνών, του Α.Π.Θ.
