Η Στέλλα Αρκέντη σκηνοθετεί την θεατρική παράσταση «Motherboard Connected», το έργο που συνέγραψε με την Γεωργία Μπίρμπα και ανεβαίνει από την Παρασκευή 2 Φεβρουαρίου στο θέατρο Αλκμήνη.
Είχαμε έτσι την ευκαιρία να την συναντήσουμε και να συζητήσουμε μαζί της.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Τι σας ενέπνευσε για να γράψετε το «Motherboard Connected»;
H Γεωργία Μπίρμπα με πήρε τηλέφωνο και μου είπε αν ήθελα να γράψουμε μαζί ένα θεατρικό με θέμα την εξάρτηση των νέων σε παιχνίδια δικτυακά. Συμφώνησα αμέσως, γιατί όταν ήμουν στο Παρίσι είχα βοηθήσει ένα παιδί φίλων μου να ξεκόψει την εξάρτηση του. Και μετά είχαμε πει, με τον νεαρό αυτόν, να κάνουμε ένα ντοκιμαντέρ.
Οπότε μοιράστηκα μαζί του πολλές εμπειρίες δικές του και φίλων του. Τελικά το ντοκιμαντέρ δεν έγινε. Αλλά το θέμα υπήρχε στο κεφάλι μου.
Ποιο είναι το κεντρικό θέμα του έργου;
Στο έργο υπάρχουν δύο ήρωες η μητέρα και ο γιός. Ένα σπίτι που ζει στους ρυθμούς του δικτυακού παιχνιδιού, καθώς ο γιός είναι εθισμένος στα δικτυακά παιχνίδια.
Μια σχέση δυνατή όπως η σχέση μάνας και γιού διαταράσσεται.
Δύο άνθρωποι κλεισμένοι στον εαυτό τους μονολογούν.
Δεν κοιτιούνται στα μάτια, δεν επικοινωνούν, μονολογούν κι όμως αυτά που σκέφτονται κι ο τρόπος που υπάρχουν, φανερώνουν την ψυχική ένωση μεταξύ τους.
Δυο παράλληλοι κόσμοι που επικοινωνούν ψυχικά.
Τα εικονικά παιχνίδια υποκατάστατο της ίδιας της ζωής.
Η μητρική πλακέτα υποκατάστατο της μητρικής αγάπης;
Ο μονόλογός τους εκφράζει τον εγωϊσμό τους, αλλά ταυτόχρονα ο λόγος τους εκφράζει την ανάγκη επικοινωνίας, που χάθηκε.
Πώς το προσεγγίσατε σκηνοθετικά;
Η σκηνοθεσία είναι λιτή, παραθέτει δύο ανθρώπους αποκλεισμένους στις σκέψεις τους. Ο χώρος που κινούνται λιγοστός, η εικονική πραγματικότητα λες και κατάπιε κάθε ζωτικό χωρόχρονο.
Στο τέλος του έργου ο προσωπικός χώρος τους αλλοιώνεται από την παρουσία του άλλου και ενοποιείται. Η επικοινωνία αποκαθίσταται. Υπάρχει συγχώρεση. Ο ένας αποδέχεται τον χώρο του άλλου.
Πού πιστεύετε ότι οφείλεται ο εθισμός των νέων στο διαδίκτυο;
Στην εποχή μας φυσικά. Όλοι και όλα μας κατευθύνουν να μπούμε στην εικονική πραγματικότητα. Η εποχή μας πάει ενάντια στην φυσική κατάσταση. Η οικονομία του πλανήτη αλλάζει καθώς και οι ανάγκες. Όλα τα τροποποιούμε: το φαγητό, τον άνθρωπο και τις αξίες του.
Ο δικός μας ήρωας ονειρεύεται, παίζει, επιβεβαιώνεται και επιθυμεί μια νέα πραγματικότητα, την Ψηφιακή επανάσταση που θα τον κάνει υπεράνθρωπο.
Αυτές οι θεωρίες κάποτε ήταν επιστημονική φαντασία και τώρα τις συζητάνε επιστήμονες. Ο ήρωάς μας θέλει να μπει σε ένα κομπιούτερ και να ζήσει αιώνιος στο σύμπαν. Πραγματικότητα και παιχνίδι χάνουν τα όρια.
Ότι υπάρχει φυσικό δεν το θέλουμε πια…. Θέλουμε να γίνουμε οι Θεοί του εαυτού μας. Αυτό όμως πού οδηγεί; Ποια είναι η ηθική;
Ο Ντοστογιέφκι είχε πει «…όταν ο Θεός δεν υπάρχει όλα επιτρέπονται». Τώρα που όλοι γινόμαστε για λίγο υπεράνθρωποι μέσα από ένα παιχνίδι ποιος βάζει τους κανόνες αφού κάθε παιδί είναι Θεός;
Μήπως τελικά είναι λάθος να στηριζόμαστε σε λάθος πρότυπά και επιλογές; Στο θεατρικό έργο, οι επιλογές των ηρώων μας, τους οδηγούν σε μια κατάσταση όπου δεν υπάρχει πλέον επιστροφή. Εκεί δοκιμάζονται τα πραγματικά θέλω και αναιρούνται τα επίκτητα.
Τι σημαίνει για εσάς το θέατρο;
Το θέατρο είναι μια μικρή τελετή. Καλούμαστε για λίγο θεατές και συντελεστές να βρεθούμε σε έναν κοινό χώρο και να συμμετέχουμε σε μια τελετουργία, όπου θα τεθούν ερωτήματα για την οντότητά μας τα όριά μας και τα ηθικά μας διλήμματα… Και τελικά να αναρωτηθούμε για τον σκοπό της ύπαρξής μας…
Ο καλλιτέχνης γεννιέται ή γίνεται;
Ο Καλλιτέχνης είναι «μικρόβιο»… Δεν μπορείς να ζήσεις χωρίς να δημιουργείς κάτι όμορφο. Μια όμορφη πρόταση, μια μουσική θεϊκή σε ήχους ή σε χρώματα… μια ερμηνεία που σε καθηλώνει και εξυψώνεσαι από την ζωώδη κατάσταση στην πνευματική.
Και όλο αυτό για να γίνει προϋποθέτει πολλή μελέτη, πολλές θυσίες προσωπικές. Γιατί είπα «μικρόβιο»… αν σκεφτείτε τον Βαν Γκογκ ή τον Γιαννούλη Χαλεπά.
Θα δείτε πως η ζωή του καλλιτέχνη δεν είναι εύκολη… όπως λέει κι ο Χαλεπάς στην ταινία μας:
«Εγώ ο Γιαννούλης Χαλεπάς» (που μπορείτε να την δείτε ελεύθερα στο δίκτυο) - {Πρέπει να μπορέσω να μεταμορφώσω την ύλη σε πνεύμα}… πάντως δεν είναι για όλους η πραγματική τέχνη… θέλει πολλές θυσίες, δεν θα προέτρεπα κανέναν να αποφασίσει να αφιερωθεί στην τέχνη, μόνο αν είναι γεννημένος γι’ αυτό και δεν μπορεί να κάνει χωρίς την τέχνη.
Εκτός αν θέλει δημοσιότητα, αλλά αυτό είναι άλλο επάγγελμα. Ο Καλλιτέχνης είναι a priori ένας άνθρωπος αφιερωμένος.
Ποια είναι η ατμόσφαιρα της παράστασης;
Θα έρθετε και θα την δείτε.
Τι κάνει μία παράσταση καλή;
Πολλά πράγματα. Το όραμα της παράστασης και όλα και όλοι να εναρμονίζονται με το ύφος που υπηρετεί το όραμα αυτό.
Δεν θέλει εγωϊσμό, θέλει πειθαρχία, θέλει ο ένας να αφήνεται στο άλλο συνεργάτη, να ακουμπά πάνω του με εμπιστοσύνη για να γίνουν όλα ένα στο τέλος.
Και φυσικά να υπάρχει καλλιτεχνικότητα από όλους.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΣΤΕΛΛΑ ΑΡΚΕΝΤΗ
Η Στέλλα Αρκέντη είναι σκηνοθέτις, παραγωγός και σεναριογράφος.
Γεννήθηκε στην Αθήνα 19/07/1960.Σπουδές: Σκηνοθεσίας στην Αθήνα, στη Σχολή «Λυκούργου Σταυράκου» Παρίσι, Πανεπιστήμιο «Paris VIIΙ».
ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ :
1.Ταινίες μεγάλου μήκους :
2011, Η Φόνισσα. Η Λογική γεννάει τέρατα. (Βασισμένο στο ομότιτλο διήγημα του Αλέξανδρου Παπαδιαμάντη). Βραβείο Καλύτερης Ταινίας. Ionian International Digital Film Festival 2013.
2010, Εγώ, ο Γιαννούλης Χαλεπάς
1987, Ένα Χρέος Παλιό.
2.Ταινίες όπερας : 2021 Sotoba Komachi. Voyage in Moonlight. σε μουσική της Σωτηρίας Αδάμ.
- Το Δάκρυ του Αετού.σε μουσική της Σωτηρίας Αδάμ.
3.Θεάτρο :2004 O Aριστόξενος και οι Oλυμπιακοί αγώνες.
1997 O Δίκρανος Nτίσνεϋ.του Φίλιπ Pίντλεϋ,
1995 Πέρσες του Αισχύλου, στο θέατρο Λυκαβητού, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Aθηνών.
4.Ντοκυμανταίρ :
2010 Η Ζωγραφική στο Φως της Αγιότητας (Η Ζωγραφική του Ζωγράφου –
Αγιογράφου π. Σταμάτη Σκλήρη).120’ min.
2012 Κωσταντινος Μαφίδης¨Ένας Ψάλτης στην Κωνσταντινούπολη.60’ min.
2008 Ο πάπυρος της Οξυρύγχου..40’ min.
1997 Ένα - Δύο - Tρία. (Παιδιά μεταναστών, προσφύγων και μικτών γάμων στην Ελλάδα). Oργανισμός Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Eυρώπης, Θεσσαλονίκη 1997. 100min.
Από το 2008 γυρίζει μια σειρά ντοκυμαντέρ- καταγραφές, σε συνεργασία με τους: Σωτηρία Αδάμ, Συνθέτις - Μουσικολόγος και Λυκούργος Αγγελόπουλος, Άρχων Πρωτοψάλτης της Αγιωτάτης Αρχιεπισκοπής Κωνσταντινουπόλεως, Διευθυντής της Ελληνικής Βυζαντινής Χορωδίας.
ΣΥΓΓΡΑΦΗ :
Θεατρικά έργα :
2021 «Motherboard connected». Συν-συγγραφή θεατρικού έργου με την Γεωργία Μπίρμπα.
2017 «Το Χρονικό των δέκα Ημερών» της Αγάπης Μολυβιάτη-Βενέζη
Θεατρική διασκευή.
2015 «Τα Όνειρα στο τρίτο Ράιχ»Της Charlotte Berandt. Θεατρική διασκευή.
2004 O Aριστόξενος και οι Oλυμπιακοί αγώνες.
Σενάρια :
Εγώ, ο Γιαννούλης Χαλεπάς.
Η Φόνισσα. Η Λογική γεννάει τέρατα. Διασκευή.
Τα Τρία Πορτραίτα.
Γλώσσες: Ελληνικά-Γαλλικά-Αγγλικά.
