Μένιος Σακελλαρόπουλος «Ο χορός των συμβόλων»
Εκρηκτικός, χειμαρώδης ο Μένιος Σακελλαρόπουλος σε μία απολαυστική συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης με αφορμή την παρουσίαση του νέου του βιβλίου «Ο χορός των συμβόλων» (εκδόσεις Ψυχογιός) στη Ρόδο ( Ίδρυμα Σταματίου, 9 Δεκεμβρίου 2017, ώρα 19.00).
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Δημοσιογράφος, ρεπόρτερ, συγγραφέας. Ποια ιδιότητα σας εκφράζει περισσότερο;
Προσπαθώ να μη… μου βάζω ταμπέλες και να λειτουργώ στο κόκκινο με πράγματα που με εκφράζουν. Και νιώθω ευλογημένος γι’ αυτό. Πάντως αντιλαμβανόμενος ότι κοντεύω… σαράντα χρόνια φούρναρης, μου ‘ρχεται να τρελαθώ! Συνειδητοποιώ ότι μπαίνω στα 39 χρόνια μου στη δημοσιογραφία, κοντά μισό αιώνα! Αναρωτιέμαι –και τρομάζω- όταν σκέφτομαι πόσο γρήγορα έφυγε η άμμος από την κλεψύδρα! Κι όμως μου φαίνεται σα να ξεκίνησα χτες, εκεί στο Φως, Πειραιώς 9-11 το μακρινό 1979, παιδί με πυκνό ξανθό μαλλί, μαθητής ακόμα, πριν καν μπω στη Νομική. Ήταν ένα μαγικό ταξίδι κι εδώ ταιριάζει γάντι ο στίχος «τι να θυμηθώ τι να ξεχάσω απ’ όσα πέρασα». Εφημερίδες (ΦΩΣ, ΒΡΑΔΥΝΗ, ΕΘΝΟΣ, ΑΘΛΗΤΙΚΗ ΗΧΩ, SPORTIME, ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ), τηλεόραση (MEGA), ραδιόφωνο (ΕΡΑ, Sport FM, Sentragoal, Sport 24 Radio, Ραδιόφωνο 24/7), όλα πολύ! Εκατομμύρια λέξεις, μερόνυχτα μοντάζ, ατέλειωτες ώρες μπροστά στα μικρόφωνα, ταξίδια, αποστολές, χαρές, κίνδυνοι, φόβος, τα πάντα. Σε μια στιγμή περισυλλογής, σκέφτηκα ότι κάτι μου έλειπε. Ήταν η συγγραφή, που στριφογύριζε συνέχεια στο μυαλό μου. Με τραβούσε από το μανίκι, που έλεγε κι ο Διονύσης Σαββόπουλος. Ήθελα ένα αντίβαρο για να ηρεμώ από την τρομακτική πίεση της δουλειάς, μια βαρκούλα που να με οδηγεί σε ήρεμες λίμνες. Αυτό δίνει η συγγραφή, ένας άλλος μαγικός κόσμος που κι αυτός σε αιχμαλωτίζει με διαφορετικό τρόπο. Κι όταν έδωσα τα χειρόγραφα για το πρώτο βιβλίο, ένιωσα μια αδιανόητη λύτρωση. Την ίδια νιώθω ακόμα και τώρα κι ας μετράω πια δεκατέσσερα βιβλία. Δεκατέσσερα χρόνια δεκατέσσερα βιβλία, κάτι είναι. Παίρνω αγκαλιά αυτό που αγαπώ, το γράψιμο και προχωράω.
Υπάρχουν αυτοβιογραφικά στοιχεία στον «Χορό των συμβόλων»;
Η ιστορία χαράχτηκε στο μυαλό μου λίγους μήνες πριν, όταν βίωσα τη μεγαλύτερη επαγγελματική περιπέτεια της ζωής μου με την τεράστια εμπλοκή στο Mega. Έπρεπε να διαχειριστώ μια σειρά σοβαρών θεμάτων -όπως όλοι οι άνθρωποι στην ανάλογη θέση, χιλιάδες πια γύρω μας- κι ένα από τα σοβαρότερα ήταν οι σπουδές του γιου μου στην Πάτρα. Τότε συνειδητοποίησα το πόσο δύσκολο είναι πλέον για κάθε οικογένεια να σπουδάζει ένα παιδί μακριά από το σπίτι του. Ακουμπάει τα όρια της θυσίας. Λίγο αργότερα ήρθε η επιβεβαίωση των δυσκολιών. Κάποιοι φίλοι μου ήταν αδύνατο να στείλουν τα παιδιά τους να σπουδάσουν σε άλλη πόλη. Κάποια απ’ αυτά είχαν περάσει σε εξαιρετικές σχολές, αλλά με τη σημερινή κατάσταση η οικογένεια αδυνατούσε να τα στείλει. Δεν είναι καθόλου απλό να διατηρείς ένα δεύτερο σπίτι, έχοντας να αντιμετωπίσεις νοίκια, λογαριασμούς και μια αξιοπρεπή διαβίωση στο παιδί. Έτσι πολλά παιδιά -κι αυτό είναι πολύ πικρό- χάνουν το δικαίωμα στο όνειρο. Τραγικό! Κι είναι μια κατάσταση που ολοένα και αυξάνεται τα τελευταία χρόνια. Αυτό γέννησε το τελευταίο βιβλίο, μια δυσάρεστη ψυχοθεραπεία…
Ποιο ήταν το αρχικό ερέθισμα για να γράψετε αυτό το βιβλίο;
Ο κεντρικός ήρωας του βιβλίου, ο Νικήτας, αναγκάζεται να διακόψει τις σπουδές του όταν οι γονείς του μένουν άνεργοι. Συμβαίνει δίπλα μας, πλάι, απέναντι, στην πολυκατοικία μας, στο περιβάλλον των φίλων μας. Ο Νικήτας είναι δικό μας παιδί, ένας νέος στην τραγική εποχή μας. Και δυστυχώς δεν είναι η εξαίρεση, αφού το φαινόμενο διαρκώς αυξάνεται με γεωμετρική πρόοδο. Είναι ένα ακόμα σημείο της κρίσης, μια θλιβερή πραγματικότητα στην Ελλάδα του σήμερα. Αυτό ήταν ένα σημαντικό ερέθισμα για μένα.
Συνήθως κάνετε εξονυχιστική και βιωματική έρευνα πριν αρχίσετε κάθε σας βιβλίο. Έτσι έγινε και με τον «Χορό των συμβόλων»;
Η δημοσιογραφία μου έδωσε ένα τεράστιο όπλο όταν πια μπήκα στο δρόμο της συγγραφής. Ήξερα ότι πρέπει να… κάνω ρεπορτάζ για τους ήρωές μου, να τους ψάξω διεξοδικά, να έχω το θέμα! Κι αυτή η έρευνα που είναι η πρώτη αρχή στο εκάστοτε βιβλίο μου, είναι ιερή διαδικασία και απαρέγκλιτος δρόμος. Παίρνω τους ήρωες στο κατόπι κι αυτό με οδήγησε σε απίστευτες καταστάσεις. Για χάρη τους μπήκα σε φυλακές (τέσσερις: Αυλώνας, Διαβατά, Κασσαβέτεια, Κορυδαλλός!), σε ψυχιατρείο (Δρομοκαϊτειο), σε χειρουργεία, σε εισαγγελικά και ανακριτικά γραφεία, ακόμα και σε μοναστήρια. Αλλά αυτό είναι το ένα σκέλος. Η έρευνα είναι μόνο ένα κομμάτι. Απαιτούνται πολλά άλλα πράγματα για να ολοκληρωθεί ένα βιβλίο. Η διαδικασία της συγγραφής είναι πολύπλοκη. Το βλέπει κανείς και εσωτερικά. Οι ρυθμοί μου είναι μάλλον γρήγοροι, αν σκεφτώ τον αριθμό των βιβλίων μου. Πάντως τις περιόδους της συγγραφής -με όλο το υλικό στα χέρια μου- γράφω καθημερινά και για πολλές ώρες. Απαιτεί τεράστια προσήλωση, σχεδόν αποκοπή από το περιβάλλον! Είναι κι αυτό θέμα άσκησης. Σε ότι αφορά το χορό των συμβόλων, όταν είχα στο νου μου τον καμβά της ιστορίας, έμενε να κάνω και τη λεγόμενη γεωγραφική προσέγγιση. Επέλεξα την Κρήτη με την οποία έχω αναπτύξει «δεσμούς ψυχής», κι έτσι άρχισε ξανά η κατάβαση σε λατρεμένα μέρη όπως τα Χανιά και το Ρέθυμνο, ο Ψηλορείτης, το χωριό του ήρωα, τα Μυριοκέφαλα με την ξακουστή Παναγιά τους. Εκεί, στο νεκροταφείο του χωριού, ανακάλυψα ότι είναι θαμμένοι αρκετοί από το φρικτό ναυάγιο της Φαλκονέρας το 1966. Η όλη διαδικασία με την ανίχνευση της Κρήτης ξανά, ήταν μαγική. Το Όσλο το αγαπώ κι είχα την τύχη να το επισκεφτώ τρεις φορές κι έτσι το «ανέσυρα» από τη μνήμη μου. Όσο για το Κέιμπριτζ, είναι… καημός για αρκετούς φοιτητές και γονείς!
Τι σας κάνει ευτυχισμένο; Τι σας παθιάζει;
Να μπορώ να κάνω αυτά που αγαπώ, κι αυτό έχει να κάνει με τα δυο βαρκάκια που ακολουθώ. Τη συγγραφή και τη δημοσιογραφία. Είναι σαν οξυγόνο για μένα, γεμίζουν τις φλέβες, την καρδιά, την ψυχή μου. Ακόμα και μετά από τόσα χρόνια, δίνω όλο μου τον εαυτό για να έχω το αποτέλεσμα που θέλω. Μπορεί και να θυσιάσω ώρες για να βρω μια μικρή λεπτομέρεια. Παρότι έφυγε μεγάλη ποσότητα άμμου από την κλεψύδρα, εξακολουθώ να δουλεύω όπως παλιά. Εφημερίδα, ραδιόφωνο, site, βιβλία βέβαια. Είναι ο χώρος μου, είναι ο κόσμος μου, είναι η ίδια η ζωή μου. Έχω ακόμα ενθουσιασμό και πάθος. Απλώς βρίζω καμιά φορά αυτό το πάθος, που με βάζει να ψάχνω ακόμα και δυο ώρες για να βρω μια ασήμαντη λεπτομέρεια. Αλλά αυτός είναι ο τρόπος μου, δεν αλλάζει πια.
Αν ένας νέος συγγραφέας που βρίσκεται στο ξεκίνημά του ζητούσε μία συμβουλή σας τι θα του λέγατε;
Την καλύτερη συμβουλή τη δίνει ο ήρωας του χορού των συμβόλων, ο Νικήτας Σαββάκης, κι όχι μόνο για… συγγραφείς αλλά για όλο τον κόσμο. Πέφτεις, τσακίζεσαι, διαλύονται τα όνειρά σου, αλλά σηκώνεσαι και συνεχίζεις, κυνηγώντας αυτά τα όνειρα. Με πίστη, πάθος, πείσμα, με κατάθεση ψυχής. Δίχως αυτά δεν προχωράς ούτε εκατοστό…
