Την Τετάρτη 14 Μαρτίου 2018 και ώρα 19:00 θα πραγματοποιηθεί η επίσημη παρουσίαση του Ελληνικού Ινστιτούτου Πολιτιστικής Διπλωματίας στη Ρόδο στη Νέα Πτέρυγα του Νεστοριδείου Μελάθρου του «Μουσείου Νεοελληνικής Τέχνης» του Δήμου Ρόδου. Με αυτή την αφορμή συζητήσαμε με τον επικεφαλής του Παραρτήματος Ρόδου κ. Γιώργο Μπαρμπούτη γι' αυτό το "εργαλείο εν υπνώσει" που τώρα φαίνεται να ξυπνά.
Κύριε Μπαρμπούτη, μιλήστε μας λίγο για την έννοια της «πολιτιστικής διπλωματίας» - είναι ένας φρέσκος όρος. Τι ακριβώς σημαίνει;
Θα αποπειραθώ να σας δώσω έναν ορισμό κατ αρχήν ετυμολογικά: πολύ απλά μπορούμε να πούμε την άσκηση διπλωματίας μέσω του πολιτιστικού «φορτίου» προς διάθεση μίας χώρας.
Η Πολιτιστική Διπλωματία μπορεί καλύτερα να περιγραφεί σαν μία αλληλουχία ενεργειών, οι οποίες βασίζονται στην ανταλλαγή ιδεών, αξιών, παραδόσεων και άλλων μορφών ταυτότητας ή κουλτούρας. Αυτές μπορούν να ενισχύσουν τις σχέσεις μεταξύ λαών και εθνών, να βοηθήσουν τις κοινωνικοοικονομικές συνεργασίες και να προωθήσουν τα εθνικά συμφέροντα.
Είναι ένας τομέας διπλωματίας, ο οποίος διακρίνεται από την κλασσική διπλωματία, δεδομένου ότι προσπαθεί να καλλιεργήσει τις σχέσεις των ξένων κρατών μέσω των πολιτιστικών στοιχείων που φέρει η κάθε χώρα. Συνεπώς αυτού του είδους η διπλωματία έχει ως σκοπό να φέρει κοντά τους λαούς και να δημιουργήσει σχέσεις συναισθηματικής εγγύτητας. Και αυτό όχι μέσω της σκληρής οδού των όπλων ή της οικονομίας αλλά προβάλλοντας τα πολιτιστικά στοιχεία κάθε χώρας. Λειτουργεί συνεπώς επικουρικά με την παραδοσιακή διπλωματία και διευκολύνει το έργο της ανοίγοντας διαύλους μέσω του ψυχισμού τους.
Η Πολιτιστική Διπλωματία στην χώρα μας είναι ένα εργαλείο εν υπνώσει καθώς διαθέτουμε ένα ανεκτίμητο πολιτισμικό φορτίο το οποίο δεν έχουμε αξιοποιήσει στον βαθμό που μας αξίζει και μας αναλογεί. Παρά το γεγονός ότι στο εξωτερικό υπάρχει υψηλή εκτίμηση για τον πολιτισμό μας, εμείς οι ίδιοι ως νεοέλληνες οι οποίοι επαιρόμεθα για το ένδοξο παρελθόν μας, θεωρώντας τον αυταπόδεικτο, πέραν της απλής ρητορικής πολύ σπάνια λειτουργούμε με σύγχρονους όρους δημιουργικής διαχείρισης και αξιοπρεπούς προώθησης του υπερπολύτιμου αυτού αγαθού μας.
Ποιο είναι το όραμα και η φιλοσοφία του Ε.Ι.Π.Δ.;
Στο σημείο αυτό επιτρέψτε μου να σας παραπέμψω στο Όραμα του Ιδρυτή κυρίου Πέτρου Καψάσκη, όπως υπογράφεται από τον ίδιο στο επίσημο site http://www.helleniculturaldiplomacy.gr : «Η ίδρυση του Ελληνικού Ινστιτούτου Πολιτιστικής Διπλωματίας υπαγορεύτηκε από την ανάγκη ανασύστασης της Ελληνικής Πολιτιστικής ετερότητας και επαναπροσδιορισμού του εαυτού μας στον κόσμο όχι πλέον με όρους αναπαραγωγής, αλλά δημιουργίας.
Κύριο μέλημα του Ινστιτούτου είναι η ανάδειξη των αξιών του πολιτισμού, η προώθηση της συνεργασίας και η οικοδόμηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης με απώτερο σκοπό τη δημιουργία σχέσεων συναισθηματικής εγγύτητας με αλλοεθνείς λαούς, οι οποίες θα υφίστανται πέρα από τις αλλαγές των κυβερνήσεων.Το Ε.Ι.Π.Δ επιθυμεί να διαδραματίσει σημαίνοντα ρόλο στην πνευματική ζωή του τόπου μας συμβάλλοντας στην αναβάθμιση της εικόνας της χώρας στο εξωτερικό, στην ενίσχυση νέων ταλαντούχων καλλιτεχνών και στη δημιουργία ενός πολιτιστικού υποστρώματος ικανού να ωθήσει τον Έλληνα πολίτη να αισθανθεί τις υποχρεώσεις που έχει όχι μόνο έναντι του εαυτού του αλλά και της κοινωνίας στην οποία ζει. Και αυτό το αίτημα υπηρετούμε”.
Ποιοι είναι οι στόχοι του και με ποιο τρόπο θα επιτευχθούν;
Το Ελληνικό Ινστιτούτο Πολιτιστικής Διπλωματίας αποβλέπει πρωτίστως στη μελέτη, ανάλυση, διάδοση και προβολή με κάθε μέσο, όλων των πτυχών της Πολιτιστικής Διπλωματίας . Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με ποικίλους τρόπους, όπως η ανάπτυξη δραστηριοτήτων που αφορούν στη δημιουργία και την προαγωγή του πολιτισμού στην Ελλάδα και στο εξωτερικό και ιδίως στις ανά τον κόσμο κοινότητες των Ελλήνων . Επίσης μέσω παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών σε θέματα πολιτισμού και ανάδειξής του και ς μέσω της υποστήριξης των ευάλωτων κοινωνικών ομάδων.
Επιπλέον, με την ενίσχυση της δημόσιας συνειδητοποίησης και εικόνας του ρόλου της πολιτιστικής διπλωματίας κα με την επιμόρφωση και εκπαίδευση στελεχών που εκουσίως την υπηρετούν σε κάθε τους μορφή. Με την έρευνα και τεκμηρίωση ζητημάτων πολιτιστικής ανάπτυξης και την ευρεία δημοσιοποίησή τους, καθώς με την υποστήριξη της Ελληνικής Πολιτιστικής Κληρονομιάς και την ανάδειξή της σε διεθνές επίπεδο. Με διοργάνωση συνεδρίων, σεμιναρίων, συζητήσεων, εκδόσεων, εκθέσεων και πάσης φύσεως εκδηλώσεων, καθώς και τη δημοσίευση μελετών και ερευνών συναφών με τους σκοπούς τού Ινστιτούτου και με τη συλλογή, προστασία και διάσωση ιστορικών αρχείων, έργων, ιχνών και μνημείων του Ελληνικού Πολιτισμού.
Υπάρχει ένα ευρύτατο φάσμα τομέων που εκτείνεται η Πολιστική Διπλωματία ενδεικτικώς σας αναφέρω τους σημαντικότερους τομείς:
Διπλωματία τού Μελοδράματος
Διπλωματία τού Χοροδράματος
Διπλωματία των Μουσείων
Διπλωματία τού Θεάτρου
Οικονομική Διπλωματία
Διπλωματία τής Θάλασσας
Εκκλησιαστική Διπλωματία
Διπλωματία τού Αθλητισμού
Πολιτιστικός Τουρισμός
Κοινοβουλευτική Διπλωματία
Διπλωματία του βιομηχανικού σήματος
Δημόσια Διπλωματία
Διπλωματία Συνεδρίων
Διπλωματία των Βιβλιοθηκών
Διπλωματία τής Υγείας
Εκτός από τη Ρόδο και την Αθήνα, σε ποιες άλλες πόλεις λειτουργεί;
Παρά το γεγονός ότι το Ινστιτούτο σε λίγες μόλις ημέρες μόνο θα συμπληρώσει τον πρώτο χρόνο λειτουργίας του, έχει επιτύχει τη ραγδαία εξάπλωση με παραρτήματα τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Οκτώ παραρτήματα εντός Ελλάδας και επτά υποδιευθύνσεις αλλά και δεκατέσσερα παραρτήματα στο εξωτερικό.
Στην Ελλάδα επομένως σήμερα λειτουργούν στον Αργοσαρωνικό, την Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Κέρκυρα, την Κόρινθο, την Κρήτη, τη Μύκονο και βεβαίως στη Ρόδο μας.
Τα παραρτήματα εκτός Ελλάδας: Αργυρόκαστρο, Ανκόνα, Παβία, Ρώμη, Τορίνο, Βοστώνη, Γκέτεμποργκ
Ιάσιο, Κοπεγχάγη, Λονδίνο, Λουξεμβούργο, Μιλάνο
Μόσχα, Μπένι Σουέφ- Αίγυπτος
Ποιες είναι οι μέχρι σήμερα δράσεις του;
Έχουν ήδη πραγματοποιηθεί εξαιρετικές εκδηλώσεις τις οποίες αγκάλιασε το κοινό.
Ομιλίες από καταξιωμένους επιστήμονες. Ενδεικτικά σας αναφέρω το Στέλιο Ράμφο, τον Γιώργο Πρεβελάκη, τον Μωυσή Γιωσαφάτ, οι οποίοι εκθέτουν τις απόψεις τους και συνομιλούν με τους νέους από το πρίσμα του γνωστικού τους αντικειμένου. Της φιλοσοφίας, της πολιτικής, των διεθνών σχέσεων, της ψυχιατρικής. Δημιουργεί επιστημονικές κοινότητες. Έχουν πραγματοποιηθεί Σεμινάρια σε πολλούς τομείς Πολιτιστικής Διπλωματίας.
Επίσης το Ινστιτούτο μέσω της ιστοσελίδας του επιλέγει άρθρα και συνεντεύξεις τα οποία δημοσιεύονται μέσω της ηλεκτρονικής Εφημερίδας. Και βεβαίως έχει προβεί σε Συνεργασίες με δημόσιους και ιδιωτικούς φορείς όπως το Ινστιτούτο Διεθνών Σχέσεων, το Ίδρυμα Οικονομικών Ερευνών
Ποιοι συμπολίτες μας συμμετέχουν μαζί σας στο Παράρτημα Ρόδου;
Στα πρώτα βήματα αυτή της μοναδικά ραγδαίως εξελισσόμενης προσπάθειας ξεκίνησαν πριν από εμένα εκλεκτά μέλη της Ροδιακής κοινωνίας :
1. Η κ. Έλενα Γιαννίκη, Δικηγόρος παρ Άρείω Πάγω και ειδικευθείσα στο Ευρωπαϊκό Δίκαιο, ιδρυτικό μέλος από την εναρκτήρια προσπάθεια του Ινστιτούτου.
2 Ο κύριος Μιχάλης Καβουκλής, Πολιτικός Επιστήμων – Διεθνολόγος και Πρόεδρος του Σπιτιού της Ευρώπης.
3 Ο κύριος Γαβριήλ Χαρίτος, Δικηγόρος, Δρ. Διεθνών Σχέσεων και Διδάσκων στο Τμήμα Μεσογειακών Σπουδών Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Στη συνέχεια προστέθηκαν οι εκλεκτοί κύριοι Σταύρος Παπαδόπουλος, Εκπαιδευτικός- Δρ. του Πανεπιστημίου Αιγαίου στην Ιστορία της Εκπαίδευσης καθώς και ο κ. Αλέξανδρος Λουιζίδης, Σκηνοθέτης – Σεναριογράφος και Παραγωγός.
Επίσης επικεφαλής της πρώτη ομάδας των εθελοντών είναι ο κ. Στέφανος-Τσαμπίκος Ατάρτ, φοιτητής του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών
Αξίζει στο σημείο αυτό να τονισθεί ότι ο Σπύρος Συρόπουλος Αντιπρύτανης του Πανεπιστημίου Αιγαίου και Αναπληρωτής καθηγητής του Τμήματος Μεσογειακών Σπουδών συμμετέχει στο Ακαδημαϊκό Συμβούλιο του ΕΙΠΔ.
Μακροπρόθεσμος στόχος είναι συμμετάσχουν στην προσπάθεια αυτή θετικές προσωπικότητες του τόπου μας από όλους τους χώρους προκειμένου να εξαπλωθεί το έργο της Πολιτιστικής Διπλωματίας στη Ρόδο.
Ειδικά για τη Ρόδο, ποιοι είναι οι δικοί σας στόχοι και η πρόκληση με την ανάληψη αυτής της σημαντικής θέσης;
Στόχος μου ως επικεφαλής του Παραρτήματος είναι να προωθηθούν στο μέγιστο βαθμό τα ευρισκόμενα εν υπνώσει πολιτιστικά μας πλεονεκτήματα.
Είμαι βέβαιος ότι θα συμφωνήσετε μαζί μου, ότι βρισκόμαστε σε ένα ιδιαίτερα προικισμένο πολιτιστικά και γεωγραφικά χώρο με μέγιστες ωστόσο προκλήσεις. Θεωρώ ότι είναι η ιδανική στιγμή να αξιοποιήσουμε τα μεγαλύτερα μας όπλα, τον ανυπέρβλητο πολιτισμό μας και την εξέχουσα γεωγραφική θέση, προκειμένου να επιτύχουμε συνδυαστικά θετικά αποτελέσματα.
Στην πανηγυρική παρουσίαση της 14 Μαρτίου στη Ρόδο, θα αναλυθούν τρεις διαφορετικές πτυχές της πολιτιστικής μας ταυτότητας
Α) Η Διαπολιτισμικότητα. Η Ρόδος ως χώρος διαλόγου του Ελληνικού με τους λοιπούς μεσογειακούς πολιτισμούς στο χθες στο σήμερα και στο αύριο
Β) Η Διαθρησκευτικότητα. Η Ρόδος ως σημείο συνύπαρξης τριών μονοθεϊστικών θρησκειών, ως Διεθνές σημείο αναφοράς του διαδογματικού διαλόγου.
Γ) Η διατήρηση της Ελληνικής ταυτότητας της Ρόδου μετά από 600 χρόνια κατακτητών
Βάσει αυτών καθώς και άλλων σημαντικών χαρακτηριστικών οφείλουμε να αναδείξουμε τη Ρόδο ως χώρο διαλόγου και ειρήνης. Αναδεικνύοντας δηλαδή τις πολιτιστικές αξίες να ασκήσουμε ήπιας μεν ισχύος αλλά ταυτόχρονα αποτελεσματική πολιτιστική διπλωματία. Να λάμψουμε επομένως μέσω του πολιτισμού σαν ουδέτερος χώρος ειρήνης, φιλίας και συμφιλίωσης των λαών.
Η έλευση του Ελληνικού Ινστιτούτου Πολιτιστικής Διπλωματίας έρχεται επομένως να καλύψει ένα κενό. Προσφέρει το δυναμικό, την τεχνογνωσία και την βούληση ανατρέποντας την αδράνεια και την εσωστρέφεια.
Επιθυμούμε βεβαίως να συνεργασθούμε σαν Παράρτημα ενός Κεντρικού φορέα με όλους τους υφιστάμενους πολιτιστικούς φορείς αλλά και να προσφέρουμε συνεργειακά τις υπηρεσίες μας, όπου και όποτε μας ζητηθεί.
