Δημήτρης Μυλωνάς Σκηνοθέτης, Ηθοποιός | Συνέντευξη

Ο Δημήτρης Μυλωνάς, σκηνοθέτης και ηθοποιός, Καλλιτεχνικός Διευθυντής στο "Από Μηχανής" Θέατρο μαζί με την Άννα Ελεφάντη, σε μία εφ' όλης της ύλης συνέντευξη, λίγο πριν από την κορύφωση της θεατρικής σεζόν.

Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη

Τι σημαίνει για εσάς το Θέατρο;

Ένας έμπρακτος κι ευφάνταστος τρόπος κατανόησης του μυστηρίου της ύπαρξης.

Είναι το ταλέντο ή η επιμονή που βοηθούν περισσότερο έναν καλλιτέχνη στην εξέλιξή του;

Ασφαλώς το πρωταρχικό υλικό είναι πολύ σημαντικό. Επειδή όμως το θέατρο είναι μαραθώνιος, τελικά η επίμονη δουλειά είναι εκείνη που διασφαλίζει μια σταθερή παρουσία στα πράγματα.

Υπήρξαν κάποιοι άνθρωποι που σας επηρέασαν βαθιά σε σχέση με την τέχνη σας;

Ο Στάθης Λιβαθινός τόσο ως δάσκαλος στα χρόνια μου στη δραματική σχολή όσο κι ως Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού Θεάτρου στην οποία εργάστηκα για 7 συναπτά έτη, υπήρξε για μένα η πιο βαθιά επιρροή.

Άρτι αφιχθείς από τη Μόσχα, μας μετέφερε γενναιόδωρα τη Ρωσική Μέθοδο υποκριτικής, ένα ολοκληρωμένο κι επιστημονικό σύστημα προσέγγισης του Θεάτρου βάσει του οποίου κι εγώ με τη σειρά μου, σε συνδυασμό και με άλλες προσωπικές μου επιρροές, χαράσσω την πορεία μου τόσο ως σκηνοθέτης όσο κι ως ηθοποιός.

Με ποιο κριτήριο διαλέγετε τα έργα που σκηνοθετείτε και τις καλλιτεχνικές συνεργασίες σας;

Όταν διαβάζω ένα έργο, το πρώτο που προσπαθώ να απαντήσω, είναι «γιατί αυτό το έργο τώρα;». Αυτή ακριβώς η απάντηση, είναι και το κριτήριο για το αν θα προχωρήσω και στη σκηνοθεσία του.

Όσο για τις συνεργασίες, νομίζω ότι το βασικότερο κριτήριό μου είναι η αλληλοεμπιστοσύνη.

Με ποιόν τρόπο διαχειρίζεστε δημιουργικά τις δύο σας ιδιότητες του σκηνοθέτη και του ηθοποιού;

Η Ρωσική Μέθοδος υποκριτικής πάνω στην οποία πατώ, αντιμετωπίζει τη θεατρική εμπειρία, τον ηθοποιό και το σκηνοθέτη ολιστικά και προσφέρει τα εργαλεία έτσι ώστε ο ηθοποιός να παίζει «σκηνοθετώντας» και ο σκηνοθέτης να σκηνοθετεί «παίζοντας» με σκοπό όχι ασφαλώς να καταργηθεί ο κάθε ρόλος αλλά να δημιουργηθεί τόσο στην πρόβα όσο και στην παράσταση ένας ενιαίος κώδικας.

Η μετακίνησή μου επομένως από το ρόλο του ηθοποιού σε αυτόν του σκηνοθέτη κι αντίστροφα είναι μια φυσική συνέχεια των όσων έχω διδαχθεί, μια διαδικασία κατά την οποία οι δύο αυτοί ρόλοι αλληλοσυμπληρώνονται έτσι ώστε η μία ιδιότητα να λειτουργεί ενισχυτικά της άλλης.

Πώς νιώθετε μετά από πέντε χρόνια πλεύσης στο Από Μηχανής Θέατρο;

Χρόνια νομάδες από θέατρο σε θέατρο, τόσο για μένα όσο και για την Άννα Ελεφάντη με την οποία έχουμε αναλάβει από κοινού την Καλλιτεχνική Διεύθυνση του «Από Μηχανής» Θεάτρου, ήταν βαθιά η ανάγκη μας να ριζώσουμε σε έναν τόπο όπου όχι μόνο θα αποκτήσει την δική μας καλλιτεχνική ταυτότητα αλλά ταυτόχρονα θα δίνει το χώρο και σε άλλες ομάδες να εκφράσουν τη δική τους φωνή.

Όταν το σύμπαν συνωμότησε και παρουσιάστηκε η προοπτική του «Από Μηχανής», δεν υπήρξαν δεύτερες σκέψεις, κάναμε το βήμα και με όραμα, σκληρή δουλειά και καλές συνεργασίες, καταφέραμε να προτείνουμε στο κοινό ένα ολοκληρωμένο θέατρο ρεπερτορίου. Δυστυχώς, δυόμιση μόλις χρόνια μετά την ανάληψη της Καλλιτεχνικής Διεύθυνσης του «Από Μηχανής», μάς βρήκε η πανδημία με όλες τις καταστροφικές για τον κλάδο μας, συνέπειες. Οι πληγές είναι βαθιές και χρειάζονται, με την αρωγή πάντα και της Πολιτείας, επούλωση.

Θέλω να πιστεύω ότι με τη νέα σεζόν 2022-2023, όχι μόνο τα θέατρα αλλά όλη η κοινωνία, θα μπει σε μια σχετική κανονικότητα ώστε ο ισχυρός αυτός δεσμός που καταφέραμε να χτίσουμε με το θεατρόφιλο κοινό, να ανθίσει ακόμα περισσότερο.

Μιλήστε μας για την σκηνοθετική σας προσέγγιση, την διαδικασία της διασκευής ενός έργου στη διάρκεια των προβών όπως κάνατε για την παράσταση «Μάκμπεθ – ο κύκλος του στΑΙΜΑτος»;

Η παράσταση «Μάκμπεθ – ο κύκλος του στΑΙΜΑτος» υπήρξε μια τολμηρή απόπειρα που γεννήθηκε από την ανάγκη να προσεγγίσουμε το έργο κατευθείαν στον πυρήνα του και να αποδώσουμε επί σκηνής το απόσταγμα της πολυδιάστατης δραματουργίας του Σαίξπηρ.

Το κείμενο της παράστασης, σε πρωτότυπη μετάφραση του Γιάννη Νταλιάνη ο οποίος υποδύεται και τον Μάκμπεθ, δεν ήταν μια κατασκευή «από το σπίτι» αλλά ένας ζωντανός οργανισμός που πήρε σάρκα και οστά μέσα από τις πρόβες.

Η πρόβα οδήγησε στο κείμενο και το κείμενο στην πρόβα έτσι ώστε να έχουμε πλέον στη διάθεσή μας μια διασκευή στην οποία η πρωτότυπη πλοκή διατηρείται κι ακούγεται αυτούσια την ίδια όμως στιγμή συνομιλεί με τον  σκηνικό της προορισμό κατά τον οποίο τρεις μόνο ηθοποιοί καλούνται να συμπυκνώσουν το πολυεπίπεδο σύμπαν του Σαίξπηρ.

Σε τι διαφέρει το στέμμα από το στΑΙΜΑ; 

Η εξουσία πάντα βάφεται από αίμα, είτε αίμα πραγματικό είτε μεταφορικό. Τα έγραψαν οι αρχαίοι τραγικοί, τα έγραψε ο Σαίξπηρ, ο Γκαίτε, ο Μπύχνερ, ο Ίψεν και τόσοι άλλοι. Η Ιστορία δυστυχώς επαναλαμβάνεται, ενδεχομένως να αλλάζουν τα «σκηνικά» και τα «κοστούμια» όμως η ανθρωπότητα ούτε μπορεί ούτε ίσως πραγματικά επιθυμεί να απαλλαγεί από τον «κύκλο του αίματος».

Πώς προέκυψε η επί σκηνής θεατρική σας συνύπαρξη με τον Σωτήρη Χατζάκη στο «Σλουθ» - η οποία έλαβε και πολύ θετικά σχόλια;

Με τον Σωτήρη γνωριζόμαστε χρόνια, υπήρξε μάλιστα ο πρώτος σκηνοθέτης με τον οποίο είχα τη χαρά να συνεργαστώ μετά τα χρόνια μου στην Πειραματική Σκηνή του Εθνικού Θεάτρου.

Η τωρινή μας συνάντηση και μάλιστα για τους σκοπούς του εκπληκτικού «Σλουθ», είναι ευλογία, πρόκειται για μια συνάντηση κατά την οποία και οι δύο μας κουβαλώντας την εμπειρία μας τόσο ως ηθοποιοί όσο κι ως σκηνοθέτες, ερχόμαστε να συνθέσουμε, να συνυπάρξουμε σκηνικά έχοντας ως υλικό το σπουδαίο αυτό έργο που μας προσφέρει απλόχερα αμέτρητες δυνατότητες.

Τολμώ να πω ότι στο πρόσωπο του Σωτήρη Χατζάκη βρήκα το σκηνικό alter ego μου!

Ποια στιγμή της μέχρι τώρα πορείας σας -καλλιτεχνικής ή προσωπικής- σας έχει δώσει μεγάλη χαρά;

Ξεχωριστή στιγμή στην καλλιτεχνική μου διαδρομή υπήρξε η συμμετοχή στο Melikhovskaya Vesna (Spring in Melikhovo) International Theatre Festival, ένα ιδιαίτερα σημαντικό Φεστιβάλ της Ρωσίας που διοργανώνεται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού της χώρας και θέμα έχει αποκλειστικά το έργο του Α.Π. Τσέχωφ, με την παράσταση Τρεις αδελφές που σκηνοθέτησα, η οποία κέρδισε εξαιρετικές κριτικές και είχε την ευκαιρία να παρουσιαστεί στο περιβάλλον που έζησε κι έγραψε ο ίδιος ο Τσέχωφ!

Σε προσωπικό δε επίπεδο, οι δύο μου κόρες, η Αγγελίνα και η Ζωή, δύο υπέροχα κι εντελώς διαφορετικά πλάσματα καθημερινά με γεμίζουν γενναιόδωρα αγάπη, γέλιο και πολύ παιχνίδι!

ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΜΥΛΩΝΑΣ

Γεννήθηκε στην Αθήνα. Αριστούχος απόφοιτος της Ανωτέρας Σχολής Δραματικής Τέχνης του Θεάτρου «Τζένη Καρέζη» (1999) και του Finance and Accounting του Deree College (1995).

Ως ηθοποιός συνεργάστηκε με πολλούς σκηνοθέτες όπως Σπύρος Ευαγγελάτος, Δημήτρης Λιγνάδης, Σωτήρης Χατζάκης, Λίλλυ Μελεμέ, Κώστας Τσιάνος, Στάθης Λιβαθινός, Ρούλα Πατεράκη κ.α., ενώ για 7 χρόνια συμμετείχε στο δυναμικό της Πειραματικής Σκηνής του Εθνικού θεάτρου υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση του Στάθη Λιβαθινού.

Έχει παρακολουθήσει σεμινάρια με τους Ανατόλι Βασίλιεφ, Ιρίνα Πρόμπτοβα, Αντρέι Στσούκιν, Νικολάι Κάρποφ, Λυδία Κονιόρδου κ.α.

Έχει πάρει μέρος σε τηλεοπτικές σειρές και ταινίες κι έχει δώσει τη φωνή του σε πολλές μεταγλωτίσεις. Από το 2013 αρχίζει η ενασχόληση του και με τη σκηνοθεσία.