Η δημοσιογράφος Ελένη Φωτοπούλου δεν επαναπαύεται στα κεκτημένα της. Η ανάγκη της διαρκούς αναζήτησης κάποια στιγμή την οδήγησε, μεταξύ άλλων, να κάνει μεταπτυχιακό στη Δημιουργική Γραφή. Σαν αποτέλεσμα, δημιούργησε έναν ήρωα που μιλάει στις καρδιές των παιδιών.
Ο Άρης είναι ένα πετάρι που θέλει να πετάξει μακριά και να γνωρίσει τον κόσμο. Όμως στο ξέφωτο καραδοκούν οι αετοί. Θα τα καταφέρει;
«Ο Άρης ο Πετάρης» (εκδόσεις Διόπτρα) είναι μία ιστορία για τη φιλία, την αξία της γνώσης και τη δύναμη της θέλησης που μπορεί ακόμα και να αλλάξει τον κόσμο.
Μία ιστορία που μας έδωσε την ευκαιρία να συζητήσουμε με την συγγραφέα για τον μαγικό κόσμο του παραμυθιού καθώς και τα δικά της πολύτιμα παιδικά βιώματα.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Πώς εμπνευσθήκατε τον ήρωά σας, τον Άρη τον Πετάρη;
Ήθελα να πλάσω έναν ήρωα με τον οποίο τα παιδιά να μπορούν να ταυτιστούν. Ο Άρης είναι «μικροσκοπικός», όπως και τα παιδιά, σε έναν κόσμο φτιαγμένο για μεγάλους.
Είναι άρρηκτα συνδεδεμένος με το έδαφος, όπως οι άνθρωποι, και ταυτόχρονα νιώθει την ανάγκη να «πετάξει», όπως τα παιδιά νιώθουν την ανάγκη να απελευθερωθούν από τους συμπεριφοριστικούς κανόνες που τους επιβάλλονται στο πλαίσιο της κοινωνικής τους ενσωμάτωσης και να γνωρίσουν με τα μάτια της ψυχής τους τον κόσμο στον οποίο ζουν.
Γράφετε ένα παραμύθι θέλοντας να περάσετε κάποια μηνύματα στα παιδιά ή ακολουθώντας την προσωπική σας ευχαρίστηση μέσω της συγγραφής;
Η συγγραφή για εμένα είναι πρώτα από όλα ανάγκη, είναι τρόπος έκφρασης και επικοινωνίας. Συνεπώς η ικανοποίηση, η προσωπική ευχαρίστηση σαφώς και προκύπτουν. Έτσι όμως θα αρκούσε απλώς το να γράφω.
Το ότι αποφάσισα να μοιραστώ με τους αναγνώστες μου όσα έγραψα είναι αυτό που έχει να κάνει με τα μηνύματα τα οποία θέλω να περάσω στα παιδιά. Δεν το έκανα ελαφρά τη καρδία, οφείλω να πω. Πριν γράψω αυτό το βιβλίο, έκανα ένα μεταπτυχιακό στη δημιουργική γραφή ακριβώς γιατί αναγνώρισα –μέσα από τα αμέτρητα παραμύθια που έχω διαβάσει μαζί με τον γιο μου– την ευθύνη που φέρει επάνω του ένα κείμενο που απευθύνεται σε παιδιά. Κι όταν ένιωσα πως μπορώ πλέον να το κάνω σωστά, έφτιαξα αυτή την ιστορία.
Μια ιστορία για τη δύναμη της γνώσης, για τη φιλία, για την ανίκητη δύναμη της θέλησης και για τα όνειρα! Τα όνειρα, που δεν πρέπει να τα αφήνουμε να μας στοιχειώνουν αλλά να τα παλεύουμε, να δίνουμε τη μάχη μας με θάρρος, με γενναιότητα, με πίστη, ακόμα κι αν αυτά μοιάζει αδύνατο να πραγματοποιηθούν.
Η μάχη άλλωστε δεν δίνεται για τον «προορισμό» αλλά για τη διαδρομή, για την ίδια τη μάχη.
Ποια ήταν τα αγαπημένα σας διαβάσματα σαν παιδί;
Γεννήθηκα την δεκαετία του ’80, τότε που η τηλεόραση και οι οθόνες ίσα που είχαν αρχίσει να μπαίνουν δειλά δειλά στη ζωή μας. Έτσι, η λογοτεχνία ήταν το μοναδικό όχημα για να ταξιδέψουμε και να περιπλανηθούμε ως παιδιά σε τόπους μαγικούς.
Τα πρώτα μου «αναγνώσματα» τα θυμάμαι στο απόλυτο σκοτάδι, με την καθησυχαστική φωνή της μητέρας μου στο προσκέφαλο να αφηγείται, να αλλάζει ηχόχρωμα και να δείχνει σε εμένα και στα αδέρφια μου τον δρόμο στις αναγνωστικές περιπλανήσεις μας.
Το αγαπημένο μας βιβλίο ήταν μια συλλογή διηγημάτων του Παπαδιαμάντη, αλλά διαβάζαμε πάντα ευχάριστα και τα Ψηλά βουνά ή τον Φρανκενστάιν. Ήταν η εποχή των κλασικών.
Δεν θυμάμαι εικονογραφημένα παραμύθια. Τις εικόνες τις φτιάχναμε μόνοι μας με τα μάτια κλειστά σε εκείνο το απόλυτο σκοτάδι.
Μετά από τόσα χρόνια λοιπόν σκέφτομαι πόσο σπουδαίο ήταν εκείνο το δώρο που μου έκανε η μητέρα μου. Το βιβλίο ήταν η στιγμή μου μαζί της κι έτσι το αγάπησα. Αν έγινα αργότερα φανατική αναγνώστρια, το οφείλω σε εκείνα τα «σκοτάδια» (είδατε πόσο φως μπορούν καμιά φορά να κρύψουν;), το οφείλω στη μητέρα μου.
Δημοσιογραφία, συγγραφή ή ποίηση; Ποια από τις τρεις ιδιότητες βρίσκετε περισσότερο δελεαστική;
Όλα συνδέονται κάπως μεταξύ τους. Τουλάχιστον μέσα μου. Σαν καθεμιά από τις τρεις λέξεις να μιλάει για ένα κομμάτι του εαυτού μου.
Χρησιμοποιήσατε όμως τη λέξη «δελεαστική» και μου αρέσει να δίνω μεγάλη σημασία στις λέξεις. Δελεαστική λοιπόν είναι η ποίηση. Κι αυτό γιατί ζούμε σε μια εποχή που έχει χάσει τη θέση της.
Υπάρχουν σύγχρονοί μας ποιητές που κάποτε, στο μέλλον, θα θεωρηθούν «μεγάλοι», αλλά σήμερα, τώρα που ζουν ανάμεσά μας, δεν τους βλέπουμε, δεν τους διαβάζουμε. Πόσο κρίμα! Αλλά και πόσο γενναίο απ’ τη μεριά του ποιητή να τολμά να είναι τέτοιος σε αυτή την εποχή.
Η Ελένη Φωτοπούλου με δικά της λόγια:
«Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αθήνα. Δεν είμαι ένας κατασταλαγμένος άνθρωπος. Σπούδασα διαφορετικά αντικείμενα και εργάστηκα σε διαφορετικούς τομείς.
Έχω μέσα μου μία διαρκή ανάγκη να αναζητώ δρόμους που δεν έχω ακόμη περπατήσει, κι ένας από αυτούς με οδήγησε να κάνω μεταπτυχιακό στη Δημιουργική Γραφή. Αν έπρεπε να με ορίσω, θα έλεγα πως είμαι δημοσιογράφος... και μαμά, και πως χρειάζομαι έναν υπολογιστή, μια πένα ή έστω ένα χαρτί κι ένα μολύβι για να μπορώ να υπάρχω και να επικοινωνώ.
Και παρόλο που είμαι άνθρωπος της γραφής, η ζωή με οδήγησε κάποτε στην τηλεόραση, σε έναν χώρο κατεξοχήν «προφορικό». Αν νιώθετε πως κάπου με έχετε ξαναδεί ή με έχετε ακούσει θα είναι μάλλον από τότε, αν προλάβατε, προτού τρέξω βιαστικά να κρυφτώ στην απόμερη σπηλιά μου, αγκαλιά με τον άντρα μου, τα παιδιά μου και τις στοίβες των χαρτιών μου.
Κι αν πρέπει να περιγράψω τα μελλοντικά όνειρά μου, θα έλεγα μάλλον πως, όταν μεγαλώσω (κι άλλο), θέλω να γίνω ποιήτρια, να γράφω στίχους σε έναν κόσμο παραδιπλανό, όπου οι άνθρωποι θα τους αναζητούν ακόμη».
