«Για μένα φωτογραφία σημαίνει δημιουργία, τρόπος έκφρασης, τρόπος να βγάλω όλα αυτά που έχω στο μυαλό μου και δεν μπορώ να τα πω με λόγια» Νίκη Σπάρταλη
Με αφορμή την πρώτη ατομική της έκθεση με τίτλο «Εντός» που εγκαινιάζεται στην Οπλοθήκη De Milly την Παρασκευή 17 Σεπτεμβρίου 2021, συνομιλούμε με την φωτογράφο Νίκη Σπάρταλη.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Πώς προέκυψε η ιδέα της ατομικής σας έκθεσης;
Η αλήθεια είναι ότι δεν το είχα σκεφτεί συνειδητά από την αρχή, του στιλ «ξεκινάω τώρα να φωτογραφίζω για ατομική έκθεση». Προσωπικά project φωτογραφίας αρχίζω συνέχεια με κάποια να καταλήγουν να μείνουν μισοτελειωμένα, ενώ όσα τελειώνουν αποθηκεύονται στο «ράφι» των σκληρών δίσκων του υπολογιστή.
Είμαι άτομο που μου αρκεί το ταξίδι της δημιουργίας των εικόνων και έπειτα σταματάω εκεί. Αυτή τη φορά για να είμαι απόλυτα ειλικρινής, πρόσωπα από το φιλικό μου περιβάλλον με ώθησαν να προβάλλω τα έργα μου σε ατομική έκθεση.
Τι σηματοδοτεί ο τίτλος της έκθεσης «Εντός»;
Με το «Εντός» εννοώ σκέψεις και συναισθήματα που έχω μέσα μου και δεν εξωτερικεύω. Ένα προσωπικό εσωτερικό ταξίδι ψυχής, μια αναζήτηση και μια συνομιλία με τον εαυτό μου.
Τα κείμενα που υπάρχουν σε κάθε φωτογραφία της σειράς είναι εξίσου σημαντικά με την ίδια την εκτεθειμένη φωτογραφία. Είναι αυτά που ολοκλήρωσαν τη σειρά «Εντός» και την έκαναν αυτό που θα δείτε. Χωρίς αυτά νιώθω ότι το «Εντός» είναι μισό.
Ποιο χρονικό διάστημα και σε ποιες συνθήκες τραβήχτηκαν οι φωτογραφίες που θα δούμε στην έκθεσή σας;
Η ιδέα για αυτή τη σειρά φωτογραφιών ουσιαστικά ξεκίνησε στην πρώτη καραντίνα, τον Μάρτιο του 2020 όταν χρειάστηκε να σταματήσω τους άλλοτε γρήγορους ρυθμούς της ζωής μου και είχα χρόνο να κοιτάξω καλύτερα γύρω μου και μέσα μου.
Την δούλεψα στο μυαλό μου και ξεκίνησα να φωτογραφίζω τον Ιούνιο του 2020. Χρειάστηκαν πολλές προσπάθειες, είτε λόγω καιρού είτε λόγω τεχνικών δυσκολιών, αλλά τελικά ολοκληρώθηκε τον Ιούλιο του 2021.
Η πανδημία σίγουρα έπαιξε βασικό ρόλο στις σκέψεις και στα συναισθήματά μου, ο φόβος και το άγνωστο μέλλον έκανε τα προβλήματα να φαίνονται πιο μεγάλα και τις λύσεις να έχουν εξαφανιστεί.
Πώς και πότε αποφασίσατε να ασχοληθείτε με τη φωτογραφία;
Η φωτογραφία ήρθε και με «βρήκε» στα 15 μου χρόνια. Βρέθηκα ανυποψίαστη σε έναν σκοτεινό θάλαμο και είδα πώς εμφανίζονται και εκτυπώνονται οι φωτογραφίες από φιλμ και ερωτεύτηκα τη διαδικασία. Από τότε ήθελα να γίνω φωτογράφος. Δεν άλλαξα ποτέ γνώμη σε όλη τη διάρκεια της ζωής μου μέχρι σήμερα.
Τι σημαίνει για εσάς «φωτογραφίζω»;
Για μένα φωτογραφία σημαίνει δημιουργία, τρόπος έκφρασης, τρόπος να βγάλω όλα αυτά που έχω στο μυαλό μου και δεν μπορώ να τα πω με λόγια.
Βέβαια δεν ήταν έτσι «απλά» τα πράγματα από την αρχή.
Γυρνώντας 20+ χρόνια πίσω θυμάμαι ότι πάλευα να εκφραστώ, αλλά δεν ήξερα πώς… η σκέψη και το αποτέλεσμα δεν συμβάδιζαν μεταξύ τους. Παρόλο που οι φωτογραφικές σπουδές υπήρξαν σημαντικό εφόδιο, πέρασα αρκετά δύσκολα μέχρι να καταφέρω να το κάνω αυθόρμητα.
Τώρα δεν μου αρκεί μόνο η κλασική φωτογραφία. Ενημερώνομαι συστηματικά για τις νέες τάσεις, πειραματίζομαι με μικτές τεχνικές, φόρμες και υλικά, δοκιμάζω το βίντεο. Μου αρέσει να ψάχνω για ιδέες που θα μου δώσουν την ευκαιρία να δουλέψω με τον εαυτό μου, τα συναισθήματά μου, αλλά και την σχέση με τους γύρω μου. Για μένα είναι το μονοπάτι μου και δεν ξέρω πού θα καταλήξει.
Για αρκετά χρόνια έχετε διδάξει φωτογραφία σε ομάδες, συλλόγους και στα «Εκπαιδευτήρια Ροδίων Παιδεία». Πιστεύετε ότι το να γίνει κάποιος καλός φωτογράφος είναι θέμα ταλέντου, γνώσεων ή εξάσκησης;
Μεγάλο κομμάτι της δουλειάς μου είναι η διδασκαλία γιατί πιστεύω στους ανθρώπους που θέλουν να εκφραστούν δημιουργικά. Σίγουρα τα τεχνικά στοιχεία και η γνώση που θα πάρει ένας φωτογράφος καθώς και η εξάσκηση θα βοηθήσουν στο τελικό αποτέλεσμα, αλλά η φαντασία και η δημιουργικότητα που πηγάζει από τον κάθε φωτογράφο/καλλιτέχνη είναι αυτό που κάνει τη διαφορά.
Ποιοί καλλιτέχνες-φωτογράφοι σας έχουν εμπνεύσει;
Είναι δύσκολο να καταλήξω σε 4-5 ονόματα που με έχουν επηρεάσει σε όλη αυτή τη φωτογραφική διαδρομή, ωστόσο μπορώ να αναφέρω τους εξής : Gilbert Garcin, Sarah Jones, Sara Lando, Patty Maher, Duane Michals, Tim Walker….. άλλοι παλιότεροι και άλλοι πιο σύγχρονοι που με έχουν εμπνεύσει και παρακολουθώ τη δουλειά τους μέχρι σήμερα.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας βοηθάει ή υπονομεύει την τέχνη της φωτογραφίας;
Χμ… ενδιαφέρουσα ερώτηση. Κάποιοι θα απαντήσουν ότι με την εξέλιξη των social media, η φωτογραφία «πεθαίνει» σιγά σιγά και τη θέση της παίρνει το βίντεο. Δεν θέλω να πιστεύω ότι ισχύει κάτι τέτοιο.
Πιστεύω ότι είναι εξίσου σημαντική ακόμα, η τέχνη της φωτογραφίας. Η τεχνολογία απλά την έχει επηρεάσει θετικά. Είναι πλέον πιο ευέλικτο και εύκολο να δημιουργήσεις φανταστικές εικόνες με τη δύναμη της τεχνολογίας και τα προγράμματα επεξεργασίας που υπάρχουν στις μέρες μας.
Με ποια τεχνική δουλέψατε τις φωτογραφίες της έκθεσης;
Στην έκθεση υπάρχουν έγχρωμες φωτογραφίες οι οποίες είναι σκηνοθετημένες, φωτισμένες και τραβηγμένες με ψηφιακή μηχανή. Στον υπολογιστή έγινε ελάχιστη επεξεργασία. Όποια κατασκευή βλέπετε δημιουργήθηκε και προστέθηκε την ώρα της φωτογράφισης.
Τι σας αρέσει πιο πολύ απ’ όλα να φωτογραφίζετε και γιατί;
Όπως ανέφερα και παραπάνω, φωτογραφία σημαίνει για μένα δημιουργία. Επομένως είναι λογικό ότι το είδος της φωτογραφίας που μου αρέσει περισσότερο είναι η σκηνοθετημένη φωτογραφία. Όταν από πριν έχω οργανώσει τα στοιχεία στο μυαλό μου και δημιουργώ το κάδρο μου από το μηδέν.
Ο τρόπος αυτός με συναρπάζει γιατί δημιουργεί ένα ταξίδι, από τη στιγμή που θα έχω κάτι στο μυαλό μου, να ψάξω να βρω τα υλικά, να κατασκευάσω κάποια άλλα, να βρω την τοποθεσία που θα μου ταιριάζει, το φως που θα χρειαστώ, το άτομο που θα δουλέψω μαζί του, την ενδυμασία, έτσι που στην ουσία το τελικό κλικ είναι για μένα το τέλος μιας διαδρομής. Όλη η διαδρομή έχει σημασία και όχι μόνο το αποτέλεσμα.
Πώς φαντάζεστε το ιδανικό σας μέλλον;
Αν μου κάνατε αυτή την ερώτηση πριν δύο χρόνια θα σας απαντούσα κάτι τελείως διαφορετικό. Σήμερα με αυτά που έχουμε περάσει τον τελευταίο καιρό με την πανδημία του κορονοϊού το ιδανικό μέλλον για μένα θα είναι να ξεμπερδέψουμε υγιείς από αυτή την κατάσταση που βιώνουμε και να επανέλθουμε στην κανονικότητα που είχαμε πριν την πανδημία.
Σας ευχαριστώ
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ Η ΝΙΚΗ ΣΠΑΡΤΑΛΗ
Η Νίκη Σπάρταλη γεννήθηκε στο Redhill του Ηνωμένου Βασιλείου αλλά μεγάλωσε στη Ρόδο. Σπούδασε φωτογραφία με πτυχίο ΒΑ Ηonours από το Middlesex University και συνέχισε τις μεταπτυχιακές της σπουδές στο University of Wales. Επιστρέφοντας στη Ρόδο, ξεκίνησε να εργάζεται ως ελεύθερη επαγγελματίας φωτογράφος για ξενοδοχεία, οικογενειακές φωτογραφίσεις και προϊόντα. Για αρκετά χρόνια δίδαξε φωτογραφία σε ομάδες, σε συλλόγους και στα Εκπαιδευτήρια «ΡΟΔΙΩΝ ΠΑΙΔΕΙΑ». Το 2013 δημιούργησε την ερασιτεχνική φωτογραφική ομάδα Almas, που δραστηριοποιείται στη Ρόδο. Σκοπός της ομάδας είναι η συνεχής ενασχόληση με την τέχνη της φωτογραφίας και η εξέλιξή της μέσα από θεωρητικά μαθήματα και πρακτική εξάσκηση. Πρόσφατα ξεκίνησε το δικό της εργαστήριο μαθημάτων φωτογραφίας τα οποία πραγματοποιεί στο στούντιό της.
Παρακολουθεί συστηματικά σεμινάρια που διοργανώνονται από γνωστούς φωτογράφους όπως τον Joe McNally, Zack Arias, Gregory Heisler, David Hobby, Sara Lando, Brooke Shaden, Mike Kelley, Scott Hargis, Nick Fancher και πολλούς άλλους. Όπως λέει και η ίδια, «για να μπορείς να εξελίσσεσαι πρέπει να μην σταματάς να μαθαίνεις». Καλλιτεχνικά, πλέον, δεν της αρκεί μόνο η κλασική φωτογραφία. Ενημερώνεται διαρκώς για τις νέες τάσεις, πειραματίζεται με μικτές τεχνικές, με φόρμες, με υλικά, με το βίντεο. Της αρέσει να ψάχνει ιδέες που θα της δώσουν την ευκαιρία να δουλέψει με τον εαυτό της, τα συναισθήματά της αλλά και τη σχέση με τους γύρω της. Έχει συμμετάσχει σε ομαδικές φωτογραφικές εκθέσεις σε Ρόδο, Αθήνα, Λονδίνο, Ουαλία και Ρώμη.
