Η Ντένια Κουρούση λάτρεψε το ρεμπέτικο τραγούδι από την πρώτη στιγμή που το γνώρισε «για την αμεσότητα, την αλήθεια και την ευαισθησία του», όπως μας λέει. Και γιατί μέσα από αυτό ανακάλυψε την δική της προσωπική έκφραση.
Με μεγάλη εμπειρία σε λαϊκά πάλκα δίπλα στα πιο γνωστά ονόματα, με σημαντικές καλλιτεχνικές συνεργασίες και με δύο προσωπικούς δίσκους, την Πέμπτη 14 Απριλίου θα εμφανιστεί στη Μουσική Σκηνή Σφίγγα και θα μας παρουσιάσει το μουσικό άλμπουμ «Μες στην παλιά την Κοκκινιά».
Αυτή η βραδιά στάθηκε η αφορμή της όμορφης συζήτησης που είχαμε μαζί της.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Πώς αρχίσατε να τραγουδάτε; Υπήρξε κάποια καθοριστική στιγμή που αποφασίσατε ότι η μουσική θα είναι ο δρόμος σας;
Από μικρή με θυμάμαι να κλείνομαι στον εαυτό μου και να απομονώνομαι από ένα ίσως δυσάρεστο περιβάλλον όπου μεγάλωνα.
Στο σπίτι πάντα έπαιζε κάποιος δίσκος. Θυμάμαι συγκεκριμένα το "Μες στου Βοσπόρου τα στενά" που το ζητούσα συνέχεια από τη μάνα μου – της έλεγα «θέλω τον μεμέτη!» Έχω αναμνήσεις από βραδιές στην Πάρο, όπου έζησα από τα δύο μέχρι τα πέντε μου χρόνια, στο κέντρο «Ελίτα» όπου τραγουδούσε και ο Πάριος κατά καιρούς και η μητέρα μου με κοίμιζε κάτω απ' τα τραπέζια.
Επίσης συχνά η οικογένεια έκανε τραπέζια με κιθάρες, μουσικές και τραγουδούσαν όλοι μαζί σαν μια παρέα.
Όλα αυτά καθόρισαν λίγο πολύ την πορεία μου, αφού όταν τραγουδούσα κι εγώ, ένιωθα ότι όλοι μου έδιναν επιτέλους σημασία και άξιζα να αγαπηθώ!..
Ποιές ήταν οι επιρροές και τα πρώτα μουσικά ακούσματα;
Στο σπίτι ακούγαμε πολύ Μπέλλου, ελληνική μουσική. Η μητέρα μου ασχολήθηκε με το κουκλοθέατρο, έτσι άκουγα τον Μορμόλη, την Λιλιπούπολη και αργότερα ο πατριός μου άκουγε πολύ τζαζ.
Μικρή άρχισα και πιάνο. Αργότερα ανακάλυψα το ρεμπέτικο που στάθηκε σταθμός στη ζωή μου. Μίλησε μέσα μου βαθιά και για πάντα.
Τι είναι αυτό που σας συγκίνησε στο ρεμπέτικο τραγούδι ώστε να το επιλέξετε σαν το κύριο ρεπερτόριό σας;
Η αμεσότητα, η αλήθεια, η ευαισθησία, η λαϊκότητα, ο πόνος που εκφράζονται χωρίς φιοριτούρες και υπονοούμενα.
Η Νίνου, ο Παπαϊωάνου, ο Τσιτσάνης, ο Μάρκος Βαμβακάρης και τόσοι άλλοι μίλησαν στην καρδιά μου, ανέσυραν από μέσα μου τα βιώματά μου και τα μετέφρασαν άμεσα.
Ένιωσα μέλος μιας οικογένειας που με καταλαβαίνει για όλα αυτά που είχα περάσει, χωρίς ντροπή και χωρίς κουκουλώματα.
Με λίγα λόγια ήταν και είναι ψυχοθεραπευτικό για εμένα το λαϊκό τραγούδι.
Έχετε εμπειρία από αμέτρητες ώρες στο πάλκο και πάντα καταφέρνετε να ξεσηκώνετε τον κόσμο με έναν δικό σας τρόπο. Ποια είναι η συνταγή σας για να κάνετε το κοινό να περνάει καλά;
Το μυστικό νομίζω είναι να είσαι ο εαυτός σου. Να κοιτάξεις τον κόσμο στα μάτια και να ψάξεις το τραγούδι και τον τρόπο για να έρθεις κοντά του. Όσο πιο πολύ ανοίγεσαι κι εκτίθεσαι, τόσο πιο βαθιά επικοινωνείς με το κοινό.
Αν έχεις ασπίδες μπροστά σου και λειτουργείς μόνο επαγγελματικά, νομίζω ότι δεν συγκινείται κάνεις. Μόνο επιφανειακά από μια "καλή" φωνή και παρουσία.
Το μυστικό είναι η αλήθεια του καλλιτέχνη και το να μπορεί να την εκφράσει.
Πώς προέκυψε ο δίσκος «Μες στην παλιά την Κοκκινιά»;
Ο δίσκος αυτός είναι αποτέλεσμα της σιωπής και του lockdown. Η ανάγκη να εκφραστώ και να δηλώσω το «παρών» μου.
Οι καλλιτέχνες περάσαμε σχεδόν δυόμιση χρόνια χωρίς δουλειά, με λίγα επιδόματα και κυρίως με την έλλειψη έκφρασης μέσα από την τέχνη μας. Η Κοκκινιά κι ο "Μέρμηγκας", το κέντρο όπου τραγουδάω τέσσερα χρόνια τώρα, στάθηκαν δίπλα μου σαν το σπίτι μου.
Όπως και πριν συμβούν όλα αυτά, οι εμφανίσεις μας στο "Poems and Crimes" με τον Νίκο Τατασόπουλο και τον Νώε Ζαφειρίδη, μου άλλαξαν τον τρόπο που βλέπω το ρεμπέτικο σ’ έναν τρόπο πιο μεστό και ουσιαστικό.
Πώς προσεγγίζετε την πρόκληση να τραγουδήσετε με τον δικό σας τρόπο τραγούδια που έχουν πει στο παρελθόν μεγάλοι ερμηνευτές;
Πάντα με σεβασμό προσεγγίζω όλα τα τραγούδια, όχι μόνο για τους ερμηνευτές αλλά και για τους στιχουργούς και τους συνθέτες.
Για μένα η πρόκληση είναι να βγει η δική μου φωνή και άποψη κι όχι ένα κακέκτυπο ενός μεγάλου καλλιτέχνη.
Εδώ και χρόνια με απασχολεί η ερμηνεία μου και πώς θα περάσω αυτά που νιώθω στον ακροατή, σαν μια λύτρωση ταυτόχρονα και για τον εαυτό μου.
Άλλωστε πολλά τραγούδια τείνουν να ξεχαστούν κι εμείς τα θυμίζουμε πάλι στον κόσμο, με τον τρόπο μας ο καθένας.
Τι κάνει έναν τραγουδιστή καλό;
Καλή φωνή έχουν πάρα πολλοί άνθρωποι και ιδιαίτερα στην πατρίδα μας. Τραγουδιστές όμως είναι λίγοι.
Ο τραγουδιστής πρέπει να έχει πολλά χαρίσματα και για να κερδίσει το κοινό του και για να αντέξει στον χρόνο και για να βγει ψυχικά και φωνητικά υγιής από όλη αυτή την διαδικασία και έκθεση.
Ένας καλός τραγουδιστής πρέπει λοιπόν να αντέχει. Να αντέχει τις κακουχίες, να αντέχει τη φτώχεια, τις σχέσεις του με τα αφεντικά και τους κακούς συναδέλφους, να αντέχει τους κόλακες και πώς εξαφανίζονται όταν η όποια αναγνωρισιμότητα σβήσει.
Να αντέχει τους δαίμονες του, να αντέχει και να διαχειρίζεται σωστά το άγχος της πρώτης γραμμής, των συμφερόντων άλλων και πολλά ακόμη.
Και κυρίως να αντέχει να βγάζει την αλήθεια του και να βελτιώνει την τεχνική του.
Ένας τραγουδιστης πρέπει να μιλάει στη ψυχή των ανθρώπων. Είναι το μέσο ανάμεσα στην ύλη και το πνεύμα.
Μιλάει μια γλώσσα άγνωστη κι όμως τόσο κοινή για όλους τους ανθρώπους. Φέρνει κοντά τους ανθρώπους με τη δύναμη που έχει η μουσική.
Καλός τραγουδιστής λοιπόν είναι αυτός που χτυπάει κέντρο στη ψυχή μας και μας λυτρώνει.
Λέει όλα αυτά που δεν ξέρουμε πώς να τα εκφρασουμε και ταυτιζόμαστε μαζί του σε κάθε του ανάσα σε κάθε συλλαβή. Όχι μόνο δηλαδή μια καλή φωνή που δεν είναι φάλτσα, αλλά σε δεύτερο και τρίτο επίπεδο ως ένας μύστης.
Τι θα ακούσουμε στη Σφίγγα και με τι διάθεση ετοιμάσατε αυτό το πρόγραμμα;
Η διάθεση μας είναι γιορτινή. Θα ακούσουμε όλα τα τραγούδια του δίσκου, από άρτιους συναδέλφους που σε μια δυσκολη περίοδο για εμάς, ακόμα υπάρχουμε και δημιουργούμε.
Ζούμε για τη μουσική κι έχουμε ακόμα να δώσουμε πολλά!
Ποια είναι η Ντένια Κουρούση
Η Ντένια Κουρούση είναι μια ταλαντούχα ερμηνεύτρια, με εμπειρία χρόνων σε ρεμπέτικα και λαϊκά πάλκα, δίπλα σε σημαντικά ονόματα όπως ο Μπάμπης Τσέρτος, ο Γιώργος Μαργαρίτης, η Μαριώ, η Λιζέτα Καλημέρη, ο Δημήτρης Κοντογιάννης, η Χαρούλα Λαμπράκη και ο Αγάθωνας Ιακωβίδης.
Στη δισκογραφία, έχει συνεργαστεί με τον Νίκο Μαμαγκάκη στο Κέντρο Διερχομένων, στο Ρεμπέτικο Προσκλητήριο, στο Χαμένες Πατρίδες και στο Στεναγμός Ανατολίτης μαζί με τους Ανδρέα Καρακότα, Ζαχαρία Καρούνη, Σοφία Παπάζογλου, Λιζέτα Καλημέρη, Τάσση Χριστογιαννόπουλο. Έχει ακόμα συμμετάσχει σε δίσκους του Αντρέα Κουμπαρούλη, της Μαριώς, του Γεράσιμου Νεόφυτου κ.ά.
Πρόσφατα κυκλοφόρησε τον πρώτο της προσωπικό δίσκο με τίτλο «Τι παράξενη κοπέλα» με 11 επανεκτελέσεις παλιών ρεμπέτικων τραγουδιών.
Στη συνέχεια, με τη νέα της δισκογραφική δουλειά, ανακαλύπτει και μας συστήνει το ομότιτλο τραγούδι «Μες στην παλιά την Κοκκινιά» που ηχογραφείται σε πρώτη επανεκτέλεση.
Η πρωτοτυπία και ιδιαιτερότητα αυτού του δίσκου είναι ότι περιλαμβάνει τραγούδια πριν και μετά από τη δεκαετία του '40, που θεωρείται η κλασική δεκαετία του ρεμπέτικου, με εξαίρεση τις Σεβιλλιάνες του Γ. Λαύκα (1947).
Ώριμη ερμηνευτικά, η Ντένια Κουρούση μας χαρίζει μια από τις καλύτερες ερμηνείες στα προπολεμικά «Μανάκι μου» και «Μόρτη», καθώς και στα τραγούδια του Κώστα Σκαρβέλη.
