«Νύχτα» του Νίκου Χατζηπαπά
Παρουσίαση στο βιβλιοπωλείο «Το Δέντρο»
... «Νυχτώνει. Ξέρω φοβάσαι...τους βλέπεις όλους αυτούς... τώρα που πέφτει το φως κι έρχεται η νύχτα, φοβούνται όπως εσύ. Αυτό τον τρόμο της νύχτας εγώ τον ζω από τα είκοσί μου και είμαι πενήντα. Τριάντα χρόνια τώρα ζω αυτό το ατέρμονο μονοπάτι της νύχτας».
Παρουσίαση βιβλίου
Οι εκδόσεις ΟΤΑΝ παρουσιάζουν στο βιβλιοπωλείο ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ στις 16 Οκτωβρίου 2021 και ώρα 19:30, την πρώτη συλλογή διηγημάτων του σκηνοθέτη–ηθοποιού Νίκου Χατζηπαπά, με τίτλο «ΝΥΧΤΑ, Αληθινές ιστορίες».
Κεντρική ομιλήτρια θα είναι η Πόλυ Χατζημάρκου, Ιστορικός Τέχνης και Ευρωπαϊκού Πολιτισμού/Διοίκηση Πολιτιστικών Μονάδων.
Κείμενα θα διαβάσουν οι ηθοποιοί Λήδα Μανουσάκη και Κωνσταντίνος Χαρτοφύλης (μέλος της θεατρικής ομάδας «Πράξις»).
Θα ακολουθήσει συζήτηση και υπογραφή των βιβλίων.
ΝΥΧΤΑ
Ο Νίκος Χατζηπαπάς έχοντας μία επιτυχημένη πορεία στο θέατρο στην Ελλάδα αλλά και σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, κατά τη διάρκεια του εγκλεισμού γράφει οκτώ διηγήματα με φόντο τη νύχτα, την ελευθερία και τον εγκλεισμό, τον έρωτα, τα όνειρα, τους πόθους, τις ανησυχίες για το μέλλον, τη θλίψη, τους φόβους, τη μοναξιά, την αναζήτηση, το θέατρο, την απώλεια και τις προσδοκίες.
Το βιβλίο κυκλοφορεί σε όλα τα ενημερωμένα βιβλιοπωλεία και ψηφιακά καταστήματα.
Αντί προλόγου
«Νύχτα» τα οκτώ αφηγήματα που παρατίθενται σε αυτό το βιβλίο προέκυψαν από μία εναγώνια αναζήτηση δημιουργικής διεξόδου κατά την περίοδο του εγκλεισμού λόγω της πανδημίας. Βγήκαν σχεδόν αυθόρμητα τις ώρες του περιπάτου στη θάλασσα, στο Παλαιό Φάληρο, μιας καθημερινής συνήθειας που εντάθηκε την περίοδο του κλεισίματος της πόλης. Εσπρεσάκι στο χέρι, μουσική από τα ακουστικά του κινητού, τσιγάρο, ένα μοναχικό παγκάκι, τα κύματα και τα θαλασσοπούλια ήταν τα εφόδια της έμπνευσης. Στη βόλτα ερχόταν η ιδέα, με την επιστροφή στο σπίτι η καταγραφή της ιστορίας. Πρόθεση ήταν μία απλή, κατά το δυνατόν έκθεση των γεγονότων, όπως θα ήταν μέσω της προφορικής, παραστατικής αφήγησης. Θέλησα να μιλήσω για την ελευθερία και τον εγκλεισμό, τον έρωτα, τα όνειρα, τους πόθους, τις ανησυχίες για το μέλλον, τη θλίψη, τους φόβους, τη μοναξιά, την αναζήτηση, το θέατρο, την απώλεια και τις προσδοκίες. Τα κείμενα αυτά είναι μία ανασύνθεση από μνήμες, πραγματικά και φανταστικά γεγονότα, εφιάλτες, δοξασίες, όνειρα και ελπίδες. Εύχομαι ο αναγνώστης να βρει ένα κομμάτι της δικής του εναγώνιας αναζήτησης και ύπαρξης.
Νίκος Χατζηπαπάς
Έγραψαν για το βιβλίο:
... Χαιρετίζω το βιβλίο του Νίκου Χατζηπαπά με τα οκτώ διηγήματα που συνθέτουν ένα υπερβατικό τοπίο μιας προσωπικής και ταυτόχρονα κοινής μυθολογίας. Με άξονα κεντρικό, τολμώ να πω, την αναζήτηση της αγάπης. Όχι της ρομαντικής αγάπης, αλλά εκείνης που καταξιώνει τον άνθρωπο, όχι ως μέτρο αξίας των πραγμάτων όπως διακήρυξαν οι σοφιστές, αλλά ως αξία καθολική, διαχρονική, τον ίδιο. Τα οκτώ αριστουργηματικά αφηγήματα, αληθινά κομψοτεχνήματα γραφής, μοιάζουν με μικρά αλαβάστρινα γλυπτά μιας ιδανικής ελληνιστικής εποχής, με έρωτες, νύμφες, σάτυρους, ψυχές καμόντων ολοζώντανες, να περνούν εμπρός μας.
Επισημαίνω το κορυφαίο, κατά τη γνώμη μου, διήγημα με τον τίτλο «Νύχτα» που έδωσε και το όνομα στην όλη συλλογή, διόλου υπερρεαλιστικό, που περιγράφει συγκλονιστικά το άσυλο - κολαστήριο των ψυχασθενών και ψυχικά πασχόντων της Λέρου, που ήταν μέχρι πριν λίγα χρόνια σε λειτουργία. Ένα πραγματικό «ταξίδι στην άκρη της νύχτας». Και όμως βγαίνεις λυτρωμένος από αυτό, κλείνοντας το βιβλίο. Τέτοια η δύναμη της τέχνης του.
Λεανδρος Πολενάκης
...Το εκτενέστερο (και ομότιτλο) διήγημα, προτελευταίο στη σειρά, συνιστά, κατά τη γνώμη μου, την πεμπτουσία της Νύχτας, συμπυκνώνοντας τις παραβολικές αιχμές και προεκτάσεις της συλλογής. Το ανέβασμα μιας παράστασης σ’ ένα φρενοκομείο, όπου η «πολιτισμένη» βιτρίνα κρύβει μια αλήθεια χειρότερη κι απ’ την κόλαση, γίνεται η αφορμή για μια καίρια φιλοσοφική/υπαρξιακή ανατομία της ζωής σε συνθήκες εγκλεισμού, μα και της θεατρικής πράξης αυτής καθαυτήν – αν όχι και της τέχνης γενικότερα, έτσι όπως συχνά εκλαμβάνεται από όσους δεν την κατανοούν, ούτε καν μπαίνουν στη διαδικασία να την προσεγγίσουν. Στον Σαίξπηρ, η τρέλα –όπως και η μεταμφίεση, ενίοτε οργανικό στοιχείο της απόδοσης ενός ρόλου– χρησιμεύει για κάλυψη και προστασία των κατατρεγμένων από τις περιστάσεις, ώσπου να βρουν το δίκιο τους. Στη ζωή, πόσες φορές δεν θεωρείται (άτυπα) τρελός όποιος, για οποιονδήποτε λόγο και με οποιονδήποτε τρόπο, δεν συμβαδίζει με τον συρμό; Και σ’ εκείνον, ωστόσο, η συλλογική υιοθέτηση και εφαρμογή μιας νοοτροπίας ή συμπεριφοράς μπορεί να φαντάζει σαν ομαδική παράκρουση. Ο αμοιβαίος, αντιπαραθετικός αυτός αντικατοπτρισμός αναδεικνύεται μέσα απ’ τη ζοφερά παραστατική περιγραφή ενός υπαρκτού –ή δυνητικά υπαρκτού– κολαστηρίου-παγίδας, προειδοποιητικής αλληγορίας για το πού οδεύουμε. Αν, δηλαδή, δεν έχουμε ήδη φτάσει.
Μάριον Χωρεάνθη
https://diastixo.gr/kritikes/ellinikipezografia/16935-nixta
...Έκπληκτος δηλώνω από αυτές τις αλλόκοτες ιστορίες με τις διπλές ανατροπές, τις επαναλήψεις και τις τεχνουργημένες αντιθέσεις.
Ο σκηνοθέτης και ηθοποιός Νίκος Χατζηπαπάς διαθέτει μουσική παιδεία και σωματική αίσθηση του ρυθμού, έτσι που νιώθεις σαν να τον «ακούς» να υποδύεται τις ανάσες των λόγων (δικών του και ξένων). Μέσα από το τυπωμένο χαρτί διάστικτο από τα σύμβολα των στοιχείων ξαναζωντανεύει μια παράλληλη πραγματικότητα σχεδόν εφιαλτική, με τον πρωτόγονο φόβο της νύχτας να προεξέχει και με την «ανάσα» που δίνει η ανεξέλεγκτη φύση, όχι όμως και ο έρωτας, που είναι σχεδόν οπτικός και δεν πραγματώνεται σχεδόν ποτέ. Αυτό το εφηβικό στοιχείο σε συνδυασμό από μία «μεταφυσική» δικής του εμπνεύσεως δημιουργούν εκείνη την παράξενη αίσθηση θρησκευτικότητας για την οποία μίλησα στην αρχή.
Δρ Κωνσταντίνος Μπούρας
https://www.fractalart.gr/nychta-nikos-chatzipapas/
Απόσπασμα
... «Νυχτώνει. Ξέρω φοβάσαι... τους βλέπεις όλους αυτούς... τώρα που πέφτει το φως κι έρχεται η νύχτα, φοβούνται όπως εσύ. Αυτό τον τρόμο της νύχτας εγώ τον ζω από τα είκοσί μου και είμαι πενήντα. Τριάντα χρόνια τώρα ζω αυτό το ατέρμονο μονοπάτι της νύχτας. Αυτός δέκα, ετούτος σαράντα, αυτός πενήντα. Σε λίγο τα φώτα θα σβήσουν. Θα μείνουν ελάχιστα. Ίσα-ίσα να διαγράφονται οι σκιές μας στους τοίχους, στο ξερό χώμα, στα κελιά και τα αποχωρητήρια, οι σκιές μας, εμείς δηλαδή. Έλα πάμε μέσα. Θα ζήσεις το μεγαλείο της νύχτας στο άσυλο. Έτσι δεν θα μας ξεχάσεις ποτέ. Τη νύχτα οι περισσότεροι φοβούνται να κοιμηθούν. Περιμένουν άγρυπνοι να ανατείλει ο ήλιος για να μπορέσουν λίγο να ησυχάσουν. Να τους πάρει λίγο ο ύπνος για να αντέξουν. Τη νύχτα το άσυλο δεν ησυχάζει ποτέ. Θα δεις. Έλα, τρέμεις; Όλοι τρέμουν εδώ, δεν είσαι μόνος»...
...«Ακόμα τρέμεις;», είπε ο συνομιλητής. «Κάτσε εδώ σε αυτό το χωρίς σκεπάσματα κρεβάτι. Απόλαυσε τη νύχτα. Όσο και να κουραστείς δεν πρόκειται να κοιμηθείς. Ο τρόμος σε κυριεύει! Η παράσταση που αρχίζει έχει πολύ ενδιαφέρον, αυθεντικότητα όπως θα έπρεπε να είναι η τέχνη σου. Σου εγγυώμαι ότι είναι μία σπουδαία παράσταση, καθόλου πληκτική, δεν θα την ξεχάσεις ποτέ, μέχρι να πεθάνεις»...
Νίκος Χατζηπαπάς
Γεννήθηκε στη Ρόδο και κατάγεται από την Όλυμπο της Καρπάθου. Από το 1972 ζει μόνιμα στην Αθήνα.
Σπούδασε θέατρο, κινηματογράφο και γραφικές τέχνες.
Το 1987 ίδρυσε το Μαγικό Θέατρο.
Το 1997 ίδρυσε το Helix Action Theatre.
Με παραστάσεις του έχει συμμετάσχει σε πολλά διεθνή φεστιβάλ και Ευρωπαϊκές Διοργανώσεις: Μεγάλη Βρετανία, Πολωνία, Μπελαρούς, Γαλλία, Ιταλία, Βουλγαρία, Σερβία, Κροατία, Κύπρο, Τουρκία, Αίγυπτο, Ινδία και Κίνα (31o Φεστιβάλ των Εθνών).
Την περίοδο 1991-1995 διετέλεσε Διευθυντής του Δημοτικού Περιφερειακού Θεάτρου Ρόδου.
Από το 1997 – 2000 συνεργάστηκε ως σκηνοθέτης στο Εθνικό Θέατρο. Συνεργάτης της Πειραματικής Σκηνής της Τέχνης Θεσσαλονίκης και πολλών Περιφερειακών Θεάτρων.
Από το 2009 διοργανώνει το International Street Theatre Festival στην Αθήνα.
Έχει υλοποιήσει το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Helidra και το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Kaspar Machine.
Εκπροσώπησε την Ελλάδα στο Πανευρωπαϊκό Νομαδικό Πανεπιστήμιο στο πλαίσιο του Διεθνούς Φεστιβάλ Θεάτρου του Aurillac στη Γαλλία, που πραγματοποιήθηκε το 2008.
Tο 2010 συμμετείχε ως προσκαλεσμένος στο Open Street International forum στο Fermo της Ιταλίας.
Καλλιτεχνικός Διευθυντής της Υποψηφιότητας της Ρόδου, για την Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης 2021.
Από το 2015 διοργανώνει το Φεστιβάλ Θεάτρου Βαλίτσας.
Έχει σκηνοθετήσει έργα των Σαίξπηρ, Μπεν Τζόνσον, Κρίστοφερ Μάρλοου, Μολιέρου, Κάρλο Γκολντόνι, Άντον Τσέχωφ, Φ. Γκαρθία Λόρκα, Σάμουελ Μπέκετ, Μπεθ Χένλυ, Μισελ Ντε Γκελντεροντ, Μάϊκλ Φρέην, Γιούκιο Μισίμα, Hugo Claus, Αριστοφάνη, Αισχύλου, Καζαντζάκη, Θεοτοκά, Ζιώγα, Μάτεσι, Μποστ, Σκούρτη, Κεχαΐδη, Μουρσελά, Λυμπεράκη, Ευθυμιάδη, Δωριάδη, Μοντσελέζε, Χουρμούζη, Χριστοφή κ.ά.
Είναι μέλος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών και του Διεθνούς Ινστιτούτου Θεάτρου.
Τα οκτώ διηγήματα της συλλογής “Νύχτα” αποτελούν το πρώτο του εγχείρημα στην πεζογραφία.
Το 1995 προηγήθηκε η ποιητική συλλογή “Μύθου Αφήγησις Τέλος” Εκδόσεις “Δωδώνη”.
