Η συναυλία "Πάγωσε η νύχτα" με έργα της Μεμνουνέ Κιαζίμ που θα δοθεί στις 23 Σεπτεμβρίου στο Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, μας έδωσε την ευκαιρία για μία ενδιαφέρουσα συζήτηση με την σολίστ της βραδιάς, την σοπράνο Ζωή Κοκκαλά.
Συνέντευξη στην Ευρυδίκη Κοβάνη
Τι είναι αυτό που αρχικά σας τράβηξε στη μουσική;
Είμαι επαγγελματίας μουσικός εδώ και είκοσι χρόνια και, πιστέψτε με, δεν έχω ξεκαθαρίσει ακόμη τι με τράβηξε σε αυτή.
Ίσως η μυστική ζωή των ήχων, γιατί θεωρώ οτι οι μουσικοί ήχοι, όπως και τα μουσικά όργανα είναι οντότητες που κινούνται στο χώρο, εναρμονίζονται και συντονίζουν την ψυχή μας μαζι τους.
Οπότε πιθανόν να με τράβηξε στη μουσική αυτή η μυστική συμφωνία του εαυτού με τη μελωδία, δονούμενη και άυλη...
Πώς και πότε αποφασίσατε ότι αυτός θα είναι ο δρόμος σας;
Αρκετά νωρίς, γύρω στα δέκα με έγραψαν στο ωδείο για να μάθω πιάνο. Χωρίς πολλές αξιώσεις, απλά ως συμπλήρωμα της ακαδημαϊκής γνώσης.
Θυσίασα τις ανέμελες στιγμές της εφηβείας και της νιότης μελετώντας κλίμακες, ασκήσεις και σονάτες.
Όμως μέσα μου κάτι μου έλεγε ότι αυτό δεν είναι κατάλληλο για μένα, ότι κάτι άλλο ήταν αυτό που αναζητούσα. Ωστόσο δεν ήθελα να απογοητεύσω το οικογενειακό περιβάλλον που ήθελε να δει να ολοκληρώνω τις σπουδές μου εκεί.
Πάντα θέλω να εξερευνώ καθε μονοπάτι που θα μου λάχει στη ζωή, για να δω τι θα συναντήσω παρακάτω κι ας μη με εμπνέει. “Μπορεί να με εμπνεύσει αργότερα" λέω!
Και η αποκάλυψη ήρθε στα είκοσι, όταν παραβρέθηκα σε ένα ρεσιτάλ όπερας. Ήταν σαν να χτυπήθηκα απο κεραυνοβόλο έρωτα! Είπα “εδώ είμαστε"! Ίσως επέδρασε μέσα μου η μυστική δόνηση που ανέφερα παραπάνω.
Βρισκόμουν στο τέλος των σπουδών μου στην ανωτέρα σχολή του πιάνου, την οποία και ολοκλήρωσα. Οκτώ χρόνια αργότερα αποφοίτησα και από το κλασικό τραγούδι παίρνοντας δίπλωμα με “άριστα παμψηφεί”.
Πώς προέκυψε η καλλιτεχνική συνεργασία σας με την Μεμνουνέ Κιαζίμ;
Τη Μεμνουνέ την γνωρισα το 2008, λίγο μετά την εγκατάστασή μου στη Ρόδο λόγω γάμου. Συνεργαστήκαμε σε ενα πολύ όμορφο και σπουδαίο για τα δεδομένα εκείνης της εποχής πρότζεκτ με τίτλο “Εκατό χρόνια ελληνικής οπερέτας”.
Έκτοτε δεν έτυχε ξανά να συνεργαστούμε κι επειδή η ζωή κάνει κύκλους φέρνοντας πάλι κοντά τους ανθρώπους ξαναβρεθήκαμε ως συνάδελφοι στο ίδιο ωδείο.
Είχα παρακολουθήσει την καταπληκτική συναυλία “Πανόραμα ελληνικής μουσικής” που έγινε τα Χριστούγεννα του 2021 στο Δημοτικό θέατρο, η οποία βραβεύτηκε και απο το κοινό.
Μου είπε την ιδέα να πραγματοποιηθεί αυτή η επιτυχημένη εκδήλωση και στον εμβληματικό χώρο του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου, εμπλουτισμένη αυτή τη φορά αποκλειστικά με δικά της έργα και μου πρότεινε να είμαι η σολίστ! Εννοείται ότι δέχτηκα με ενθουσιασμό και ξεκινήσαμε αμέσως πρόβες!
Τι σας ενέπνευσε και πώς προσεγγίσατε ερμηνευτικά τα τραγούδια της;
Με ενέπνευσε κυρίως η ίδια η μουσική της! Τα τραγούδια τα προσέγγισα ένα-ένα ξεχωριστά σαν διαφορετικούς ρόλους ενος ενιαίου θεατρικού έργου με πολλές ανατροπές και αντιθέσεις.
Επιδίωξα να απομονώσω καθε εικόνα που τόσο γλαφυρά σκιαγραφεί ο στιχουργός Νίκος Ορφανίδης, να εισέλθω στην ατμόσφαιρα και την αύρα της. Να γίνω ο ήρωας που μιλά στο κοινό μέσα απο κάθε τραγούδι.
Σε αυτό με βοήθησε η καθοδήγηση και οι ιδέες της Μεμνουνέ, με την οποία συζητήσαμε εκτενώς καθε ερμηνευτική λεπτομέρεια.
Επηρεάζει το φυσικό σκηνικό ενός χώρου, όπως το Παλάτι του Μεγάλου Μαγίστρου, την απόδοση των καλλιτεχνών;
Ο αύλειος χώρος του Παλατιού του Μεγάλου Μαγίστρου είναι ένας χώρος που και οι πιο ξακουστοί καλλιτέχνες θα έκαναν τα πάντα για να πραγματοποιήσουν εκεί μία συναυλία.
Εμείς που διαμένουμε μόνιμα στη Ρόδο έχουμε το μοναδικό προνόμιο να έχουμε πρόσβαση σε ένα χώρο που και μόνο η παραμονή του καλλιτέχνη σε αυτόν καθοδηγεί την έμπνευση και τη φαντασία του ώστε να παρουσιάσει την καλύτερη εκδοχή της ερμηνείας του!
Σε αυτό βέβαια συμβάλλει και η συμπαράσταση της Περιφέρειας Νοτίου Αιγαίου και της εφορίας αρχαιοτήτων Δωδεκανήσου.
Υπάρχει συνταγή για το καλό τραγούδι;
Η συνταγή κατα την αντίληψή μου είναι μία: η αλήθεια και η αυθεντικότητά σου, η εντιμότητα του δημιουργού και ο σεβασμός απέναντι στο κοινό.
Τι σημαίνει για εσάς η μουσική;
Με μία φράση: τα πάντα!
Ερχόμαστε στον κόσμο επισφραγίζοντας την έλευσή μας σε αυτόν με το κλάμα: την πρώτη μουσική της ζωής μας!
Πρόσφατα διάβασα ότι επιστήμονες διατύπωσαν τη θεωρία ότι η αρμονία των πλανητών στο σύμπαν έχει συγκεκριμένη μουσική συχνότητα.
Η μουσική δόνηση είναι πολλά περισσότερα από αυτά που ο μέσος άνθρωπος μπορεί να αντιληφθεί... είναι ο ψίθυρος του Θεού στη δημιουργία!
Τι σας απογειώνει όταν βρίσκεστε επάνω στη σκηνή;
Η σκηνή για μένα είναι ο χώρος που αισθάνομαι άνετα!
Πάλεψα πολύ με τις ανασφάλειές μου γιατί, όπως θα γνωρίζετε, ο φόβος έκθεσης είναι ένας απο τους εντονότερους στον άνθρωπο.
Όταν όμως είσαι εκεί επάνω και βλέπεις το κοινό στα μάτια, ξέρεις ότι είσαι υπεύθυνος για να απολαύσουν το θείο δώρο της τέχνης που τους προσφέρεις! Γεμίζεις θετική ενέργεια, ξεχνάς κάθε τι και δίνεις το είναι σου!
Ποια είναι τα μελλοντικά σας σχέδια;
Το πρότζεκτ του “Πάγωσε η νύχτα” φιλοδοξούμε να είναι μόνον η αρχή για περισσότερες συνεργασίες με πρωτότυπα εργα της Μεμνουνέ και όχι μόνο. Το τελευταίο διάστημα ήρθε να προστεθεί και η .... ήρεμη δύναμη της κρουστού μας, της εξαιρετικής Άννας Νικητιάδη, με την οποία η χημεία μας έδεσε αμέσως!
Ελπίζουμε οι συνθήκες να ευνοήσουν να υπάρχουν πολλές πολιτιστικές εκδηλώσεις για τις οποίες ο κόσμος διψάει μετά από δύο σχεδόν χρόνια περιορισμών λόγω covid και ο δύσκολος χειμώνας που φημολογείται ότι μας περιμένει να μην σταθεί τροχοπέδη γι αυτό.
Εμείς τουλάχιστον, έναν τρόπο έχουμε να αντιμετωπίζουμε τα δύσκολα: τη μουσική!
Ποια είναι η Ζωή Κοκκαλά
Γεννήθηκε στον Πειραιά. Έκανε σπουδές πιάνου και κλασικού τραγουδιού στο «Σύγχρονο Ωδείο Αθήνας», απ’ όπου αποφοίτησε με βαθμό «Άριστα Παμψηφεί» το 2002.
Έχει εμφανιστεί σε πολλές μουσικές εκδηλώσεις σε συναυλιακούς χώρους και σε μουσικές σκηνές της Αθήνας
Έχει εργαστεί ως καθηγήτρια ορθοφωνίας, κλασικού και σύγχρονου τραγουδιού σε αρκετά ωδεία της Αθήνας και από το 2004 ζει και δραστηριοποιείται εκπαιδευτικά και καλλιτεχνικά στη Ρόδο.
Έχει λάβει μετεκπαίδευση στη φωνοθεραπεία και ανατομία της φωνής, με τη μέθοδο IVT την οποία εφαρμόζει με επιτυχία στους μαθητές της.
Έχει πραγματοποιήσει σεμινάρια ορθής και δημιουργικής χρήσης της φωνής, ως εξωτερικός συνεργάτης του Πανεπιστημίου Αιγαίου.
Είναι μέλος φωνητικών συνόλων και έχει πραγματοποιήσει συμμετοχή σε πολλές συναυλίες κλασικής μουσικής, αλλά και musical, οπερέτας, καθώς κι έντεχνου ελληνικού τραγουδιού.
Ενδεικτικά αναφέρουμε τις παραστάσεις:
“100 χρόνια ελληνικής οπερέτας”(2008), “Ρhantom of the opera”(2013), Φεστιβαλ εκκλησιαστικου οργάνου/St. Francisco-Rhodes (2011-2019), Classical to musical (κύκλος συναυλιών σε διάφορες τοποθεσίες της Ρόδου με διοργανωτή την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου)(2019).
Έχει συμμετάσχει ως σολίστ σε παρουσίαση έργων νέων ταλαντούχων συνθετών της Ρόδου και όχι μόνο.
Τελευταία της συμμετοχή, η συναυλία “Πάγωσε η νύχτα” της ανερχόμενης συνθέτριας Μεμνουνέ Κιαζίμ, όπου θα τραγουδήσει έργα της συνθέτριας σε έθνικ οριεντάλ αλλά και κλασικό, δυτικό ύφος.
